Ενας στους δύο κόβει ακόμη και δαπάνες για τρόφιμα ● Επιδείνωση καταναλωτικής εμπιστοσύνης, αρνητικές προσδοκίες για τη βιομηχανία ● Στη Θεσσαλονίκη, το 90% των νοικοκυριών στενάζει υπό το βάρος των λογαριασμών ενέργειας ● Λάρισα και Πάτρα, οι πόλεις που επλήγησαν περισσότερο από τις ανατιμήσεις, με πάνω από το 50% να μειώνουν τις αγορές από σούπερ μάρκετ ● Παγωμένες ανακαινίσεις και τεχνικές εργασίας, λόγω συνεχών αυξήσεων στα υλικά.
Τις συνθήκες οικονομικής ασφυξίας, στις οποίες διαβιούν τα νοικοκυριά, αλλά και τις μειωμένες προσδοκίες των επιχειρήσεων, ειδικά στο λιανεμπόριο και τα τεχνικά επαγγέλματα – κατασκευές, καταγράφουν δύο νέες έρευνες αγοράς και καταναλωτικών συνηθειών. Η πρώτη αφορά το εξαμηνιαίο Βαρόμετρο του Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιήθηκε το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου σε δείγμα 1.500 ερωτώμενων στον νομό Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Palmos Analysis. Η δεύτερη πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Netrino, την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου, σε δείγμα 407 ατόμων σε μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα και Ηράκλειο).
Ψαλίδισμα δαπανών
Κοινό στοιχείο στις δύο έρευνες, το άγριο ψαλίδισμα ή μάλλον τσεκούρωμα στις δαπάνες των νοικοκυριών, τα οποία κόβουν ακόμα και από τα απαραίτητα, για να καταφέρουν να πληρώσουν τους φουσκωμένους λογαριασμούς. Στον νομό Θεσσαλονίκης, οι δύο στους τρεις καταναλωτές (66%) έχουν μειώσει τις δαπάνες για ένδυση – υπόδηση, το 63% έχει μειώσει τις δαπάνες για ψυχαγωγία – ταξίδια, ενώ σχεδόν οι μισοί (45%) έχουν μειώσει ακόμα και τις δαπάνες για βασικά αγαθά, όπως τα τρόφιμα, για να καταφέρουν να αντεπεξέλθουν στο κύμα ακρίβειας. Υψηλό ποσοστό έχει μειώσει τη χρήση Ι.Χ. (38%), έχουν αναβάλει σημαντικές αγορές, όπως κατοικία ή αυτοκίνητο (29%), το 22% αναγκάζεται να ξοδέψει από οικογενειακές καταθέσεις – αποθεματικά, ενώ το 10% να καταφύγει σε δανεισμό.
Αντίστοιχα, σύμφωνα με την έρευνα της Νetrino, οι 8 στους 10 Ελληνες μείωσαν από πολύ ώς αρκετά τις αγορές σε ένδυση και υπόδηση, ενώ σχεδόν οι 5 στους 10 (47,5%) μείωσαν και τις αγορές στο σούπερ μάρκετ, για τρόφιμα, είδη σπιτιού και πρώτης ανάγκης. «Ολοι οι λιανέμποροι περιμένουν να μπει το δώρο του Πάσχα, το επίδομα και οι συντάξεις, να κινηθεί λίγο η αγορά τη Μεγάλη Εβδομάδα. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα γίνει μετά», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Γιώργος Παπαγεωργακόπουλος, αναλυτής της Νetrino.
Ενας άλλος τομέας που έχει παγώσει, ειδικά μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, είναι οι κατασκευαστικές – τεχνικές εργασίες, π.χ. οι ανακαινίσεις ακινήτων, καθώς «κάθε εβδομάδα έχουμε διαφορετικές τιμές σε πρώτες ύλες, δομικά υλικά, ηλεκτρολογικά, σίδηρο κ.λπ. και οι αγοραστές αναβάλλουν σημαντικές αγορές», συνεχίζει ο αναλυτής. Οι πόλεις που χτυπήθηκαν περισσότερο από την ακρίβεια είναι η Λάρισα και η Πάτρα, με πάνω από του μισούς να μειώνουν τις αγορές σε σούπερ μάρκετ (54% και 51% αντίστοιχα).
Οσον αφορά το φύλο και την ηλικία, πιο ζορισμένοι οικονομικά είναι οι γυναίκες και τα άτομα άνω των 45 ετών, μειώνοντας πολύ και αρκετά τις αγορές τους στο σούπερ μάρκετ σε ποσοστό 50% και 51%. Με ακόμα πιο άδειο καλάθι από το σούπερ μάρκετ βγαίνουν άτομα από χαμηλότερες βαθμίδες εκπαίδευσης, κυρίως άνεργοι και νοικοκυρές, ενώ πλήττονται ιδιαίτερα διαζευγμένοι, χήροι και οικογένειες με παιδιά.
Τσίμα τσίμα τα βγάζουν πέρα οι 4 στις 10 οικογένειες, που δηλώνουν ότι το οικογενειακό εισόδημα επαρκεί για τις αναγκαίες αγορές. Ενα 30% δηλώνει ότι δεν καταφέρνει να αγοράσει παρά μόνο τα απολύτως αναγκαία- και αυτά με δυσκολίες-, ενώ ένα 12% δηλώνει αδυναμία αγοράς και των αναγκαίων. Μόλις 15% των νοικοκυριών δηλώνει ότι το εισόδημά του φτάνει για αποταμίευση.
Στενάζουν
Εξίσου δύσκολη είναι η κατάσταση στη Θεσσαλονίκη, με το 90% των νοικοκυριών να στενάζει κάτω από το βάρος των λογαριασμών ενέργειας. Το 65% και το 61% θεωρεί δυσβάστακτους τους λογαριασμούς ηλεκτρικού και θέρμανσης αντίστοιχα και δυσκολεύεται να τους πληρώσει, ενώ το 25% δηλώνει αδυναμία εξόφλησης. Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η ακρίβεια ήρθε για να μείνει, με το 41% να θεωρεί μόνιμες τις αυξήσεις σε προϊόντα και ενέργεια, ένα άλλο 41% δεν περιμένει αποκλιμάκωση πριν από το 2023, ενώ μόλις το 8% προβλέπει επαναφορά των τιμών σε επίπεδα προ των αυξήσεων, κάποια στιγμή μέσα στο 2022.
Ραγδαία είναι η επιδείνωση του Δείκτη Εμπιστοσύνης Καταναλωτών στον νομό Θεσσαλονίκης -δηλαδή οι εκτιμήσεις για το οικονομικό μέλλον των νοικοκυριών και της χώρας- που διαμορφώνεται στις -48 μονάδες, με πτώση κατά 22 μονάδες από τον Σεπτέμβριο, σε επίπεδα χαμηλότερα και από την έναρξη της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020.
Σε αρνητικό έδαφος κινείται ξανά και ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία που διαμορφώνεται στις -11 μονάδες, αντιστρέφοντας την πορεία ανάκαμψης που είχε τον Σεπτέμβριο του 2021.
Αργεί η Ανάσταση για το λιανεμπόριο
Μικρής διάρκειας και περιορισμένης κατανάλωσης θα είναι η φετινή πασχαλινή εορταστική περίοδος σύμφωνα με το Περιφερειακό Επιμελητηριακό Συμβούλιο Αττικής, καθώς ξεκίνησε υποτονικά την Κυριακή των Βαΐων, με «μονοψήφιο μέσο όρο επισκεψιμότητας στα μαγαζιά», όπως σημειώνεται. Το δώρο Πάσχα στον ιδιωτικό τομέα και την καταβολή του στοχευμένου επιδόματος προσδοκά η αγορά για να ανακάμψει μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα, αγγίζοντας στην καλύτερη περίπτωση τον τζίρο των προηγούμενων ετών, περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Για τα νοικοκυριά πάντως, το πασχαλινό τραπέζι θα είναι ακριβότερο έως και 25%, κρίνει το ΠΕΣΑ, ενώ οι οικογενειακές υποχρεώσεις της Ανάστασης θα φτάσουν τα 300 ευρώ για τετραμελή οικογένεια. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, ο οβελίας θα πωλείται ακριβότερος φέτος τουλάχιστον κατά 1 ευρώ, πάνω από 13 ευρώ, από 12 πέρυσι, οι αυξήσεις στα οπωροκηπευτικά και τα φρούτα φτάνουν το 15%, με ορισμένα είδη να ξεπερνούν το 30%, οι αυξήσεις σε τυροκομικά ξεπερνούν το 7%, ενώ σε σοκολατοειδή και αρτοσκευάσματα, τσουρέκια, κουλουράκια οι αυξήσεις κυμαίνονται από 7% έως 15%. Πιο φτωχά θα είναι φέτος τα δώρα του νονού και της νονάς, καθώς οι αυξήσεις στα τρόφιμα περιορίζουν έως και 30% τον τζίρο σε άλλες παραδοσιακές πασχαλινές αγορές, όπως παιδική ένδυση-υπόδηση, λαμπάδες, παιχνίδια, σοκολατένια αυγά κ.λπ.
Οι εκτιμήσεις του ΠΕΣΑ κινούνται σχετικά κοντά στις εμπειρικές προβλέψεις του ΙΝΚΑ, που επίσης κοστολόγησε το πασχαλινό τραπέζι στα 300 ευρώ, και υπερβαίνουν κατά πολύ τη μετριοπαθή εκτίμηση του ΙΕΛΚΑ για αυξήσεις στα ύψη του πληθωρισμού, στο 9%.
Πηγή: efsyn.gr
