Στο τετράγωνο που ορίζεται από τις οδούς Κωνσταντιλιέρη, Κορδελιού, Μεσολογγίου και Ερυθραίας, απέναντι από το άλσος Αγίας Τριάδας, βρίσκεται το πρώτο σχολείο που οικοδομήθηκε στην περιοχή του Βύρωνα.
Ήταν άνοιξη του 1924, όταν κτίστηκε στον πρώτο προσφυγικό συνοικισμό, που τον ονόμασαν Βύρωνα το 1ο Δημοτικό Σχολείο (διδακτήριον) Αρρένων και Θηλέων για να στεγάσει τις ανάγκες των παιδιών των προσφύγων που ήρθαν μετά από την καταστροφή της Μικράς Ασίας και την ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης.
Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν πολύ σύντομα λόγω της γρήγορης ανάπτυξης του οικισμού του Βύρωνα.
Το σχολείο εγκαινιάστηκε και άρχισε να λειτουργεί τον Νοέμβριο του 1924.
«Το Διδακτήριον της στοιχειώδους εκπαιδεύσεως, διόροφον κτίριον περιλαμβάνον οκτώ μεγάλας και αρίστας αιθούσας διδασκαλίας μετά των απαιτουμένων γραφείων και λοιπών βοηθητικών διαμερισμάτων, έχει ανεγερθή επί τη βάσει των τελευταίων αρχών της σχολικής αρχιτεκτονικής και της προσαρμογής αυτών προς τας παρ’ ημίν κλιματολογικάς συνθήκας, είναι δε αναμφισβητήτως το άριστον σήμερον εν Αθήναις.
Το διδακτήριον τούτο διαιρείται εις δύο ανεξάρτητα τμήματα, αρρένων και θηλέων, είναι τελείως επιπλωμένον δια του απαιτουμένου αριθμού διέδρων θρανίων τύπου Rettig, διπλών μελανοπινάκων κλπ., το δε προαύλιον του, έχει ολικήν ελευθέραν επιφάνειαν 1850 μέτρων τετραγωνικών.
Δια την ανέγερσιν εν γένει του διδακτηρίου εδαπανήθησαν 1.200.000 δραχ., δια δε την επίπλωσιν του 150.000 δραχ.
Εις αμφότερα τα σχολεία αρρένων και θηλέων φοιτώσι 550 μαθηταί και 750 μαθήτριαι». [Πηγή: Γ. Σούλης, Έργα, 34, 30/10/1926, σελ. 217-226]
Πρόκειται για προσφυγικό σχολείο με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά αλλά κυρίως με σημαντική ιστορική αξία. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1926 και ολοκληρώθηκε πολύ σύντομα λόγω της γρήγορης ανάπτυξης του οικισμού του Βύρωνα, όπου έφτασε μεγάλος αριθμός προσφύγων. Είναι ένα δείγμα προσφυγικών σχολείων -από τα πρώτα που χτίστηκαν στην Ελλάδα- που αποτελούν ενδιάμεση κατηγορία μεταξύ των νεοκλασικών των αρχών του 20ου αιώνα και του μοντέρνου κινήματος σχολικών κτηρίων, που ξεκίνησε το 1929.
Από τον εξώστη του πρώτου ορόφου ο Ελευθέριος Βενιζέλος απηύθυνε λόγο στους Βυρωνιώτες κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 1928.
Η προσφορά των εκπαιδευτικών, των συλλόγων διδασκόντων, όλα αυτά τα χρόνια είναι ανεκτίμητη, με τις όποιες αδυναμίες και ελλείψεις.
Εκδήλωση τιμής και μνήμης στον αυλειο χώρο του σχολείου
Ο Σύλλογος διδασκόντων και ο σύλλογος γονέων του σχολείου, με αρμονικό τρόπο και συλλογική προσπάθεια στα πλαίσια του ρόλου του καθενός, θέλοντας να τιμήσουν μαζί με τους μαθητές και τις μαθήτριες τα 100 χρόνια του σχολείου και της πόλης μας, οργάνωσαν μια πολύ όμορφη εκδήλωση στις 11Οκτωβρίου 2024.
Η επιστολή που στάλθηκε στη «Ρωγμή» και την μοιραζόμαστε μαζί σας, είναι χαρακτηριστική.
“Συγχαρητήρια στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές του 1ου Δημοτικού Σχολείου, για την εκδήλωση που έγινε στις 11-10-24 , στον αύλειο χώρο του. Η γιορτή ήταν αφιερωμένη στα 100 χρόνια από την θεμελίωση – ίδρυση του.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν παιδιά απ’ όλες τις τάξεις που ύμνησαν την ιστορία του με τραγούδια, χορούς και προβολές.
Ας μη ξεχνάμε, ότι το ως άνω σχολείο, έχει χαρακτηριστεί ‘’ ΔΙΑΤΗΡHΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ‘’ από την Unesco! Μπράβο! Κύρια στα παιδιά μας, που δείχνουν ότι η νεολαία και θέλει και μπορεί να υπερασπιστεί χαρές και αξίες ακόμα και σε χαλεπούς καιρούς”.
Αντιόπη Βεργιάδη
Πηγή: Ρωγμή στην ενημέρωση
