Κλιματική Αλλαγή και Θεσμικό Πλαίσιο για τα παιδιά στην Ελλάδα
UNICEF/Greece/Pantelia
Η κλιματική κρίση είναι κρίση των δικαιωμάτων των παιδιών.
Τα παιδιά αντιμετωπίζουν ξεχωριστούς και αυξημένους κινδύνους από τις κλιμακούμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την μεγέθυνση των καταστροφών. Καθώς οι καταστροφές αυξάνονται σε αριθμό και σοβαρότητα σε όλο τον κόσμο, τα παιδιά και οι νέοι σε αρκετές χώρες αλλά και στην Ελλάδα φέρουν τα μεγαλύτερα βάρη που μπορεί να διαρκέσουν μια ζωή. Συχνά επηρεάζονται πρώτα και πιο σοβαρά από την κρίση στην εκπαίδευση, τα μέσα διαβίωσης, την υγεία και την ευημερία τους.
Τα κορίτσια, οι γυναίκες, τα άτομα με αναπηρία, τα εκτοπισμένα παιδιά και οι οικογένειες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας είναι ιδιαίτερα ευάλωτα.
Οι καταστροφές απειλούν τα εγγενή δικαιώματα όλων των παιδιών που εγγυάται η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού αναφορικά με το δικαίωμα στη ζωή, επιβίωση, προστασία, ανάπτυξη, συμμετοχή και ελεύθερη έκφραση.
Η παρούσα έκθεση* παρέχει μια ανάλυση της κατάστασης του κλίματος στην Ελλάδα, μια επισκόπηση της πολιτικής και του θεσμικού πλαισίου για το κλίμα, αξιολογώντας το βαθμό ευαλωτότητας και της συμπερίληψης των παιδιών.
Επίσης, γίνεται μια χαρτογράφηση της τρωτότητας των 13 Περιφερειών της Ελλάδας στις επιπτώσεις κλιματικής αλλαγής και, τέλος, πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα παιδιά στην Ελλάδα, κυρίως στον τομέα της εκπαίδευσης, της παροχής υπηρεσιών, της ψυχικής υγείας και της ευημερίας. Η έκθεση παρουσιάζει μια σειρά προτάσεων προς τις αρχές και τους ενδιαφερόμενους φορείς που είναι αρμόδιες για τις κρίσιμες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στην Ελλάδα μετά τις περιβαλλοντικές καταστροφές, οι οποίες επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή.
Βασικά ευρήματα & συμπεράσματα της παρούσας έκθεσης:
- Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος των τελευταίων 30 ετών και το τρίτο ξηρότερο έτος από το 1991
- 25 Δήμοι κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας και υδατικής πίεσης την περίοδο Μαΐου-Σεπτεμβρίου 2024
- Το υφιστάμενο εθνικό πολιτικό & κανονιστικό πλαίσιο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στερείται συγκεκριμένων μέτρων και προβλέψεων που έχουν διαμορφωθεί από και για τα παιδιά
- Η Πελοπόννησος, η Θεσσαλία και η Δυτική Ελλάδα είναι οι τρεις Περιφέρειες της Ελλάδας με υψηλότερο κίνδυνο καταστροφών
- 307.763 παιδιά εκτιμάται ότι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να πληγούν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα
- το 80% των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στη συζήτηση της ομάδας εστίασης δήλωσαν ότι τα σχολεία στα οποία εργάζονται (ή έχουν εργαστεί στο παρελθόν) δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένα για την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων
- Σχεδόν το 70% των μαθητών που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση του U-Report ανέφεραν ότι δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τα μαθήματά τους σύμφωνα με το πρόγραμμα λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους
- Το αυξημένο άγχος, ακολουθούμενο από τον περιορισμό του πρασίνου και των δασών, ήταν οι δύο επικρατέστερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που έχουν απασχολήσει τους νέους, όπως ανέφεραν στη δημοσκόπηση του U-Report.
Τα βασικά αποτελέσματα της έκθεσης έχουν διαμορφωθεί σε ένα σύνολο συστάσεων προς τις αρμόδιες αρχές και τους ενδιαφερόμενους φορείς, που τους προτρέπουν να αντιμετωπίσουν άμεσα τις κρίσιμες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μετά από περιβαλλοντικές καταστροφές, ενσωματώνοντας ειδικά για τα παιδιά μέτρα στις πολιτικές προσαρμογής του κλίματος της Ελλάδας για να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα των παιδιών στην προστασία, την εκπαίδευση και την ανάπτυξη προστατεύονται.
Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης τη σημασία των εθνικών πολιτικών και ρυθμιστικών πλαισίων για το κλίμα, που αντιμετωπίζουν τις μοναδικές ευπάθειες και ανάγκες των παιδιών.
«Οι καταστροφές απειλούν όλα τα εγγενή δικαιώματα των παιδιών που κατοχυρώνονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού στη ζωή, την επιβίωση, την προστασία, την ανάπτυξη, τη συμμετοχή και την ελεύθερη έκφραση. Η κλιματική αλλαγή δεν αλλάζει μόνο τον πλανήτη μας, αλλάζει και τα παιδιά μας. Οι φωνές τους είναι απίστευτα σημαντικές για την προώθηση της προόδου για την προστασία των δικαιωμάτων τους, αλλά και για τη διασφάλιση ότι οι φωνές τους ακούγονται και γίνονται πράξη. Γι’ αυτό σας καλέσαμε σήμερα να ακούσετε τους νέους και τι έχουν να πουν», δήλωσε στην παρουσίαση της έρευνας η Ασπασία Πλακαντωνάκη, Αναπληρώτρια Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα.
*Nέα έκθεση με τίτλο «Κλιματική Αλλαγή και Θεσμικό Πλαίσιο για τα παιδιά στην Ελλάδα: Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ευημερία των παιδιών και το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα» δημοσιεύτηκε σήμερα (18/10/2024) από το Γραφείο της UNICEF στην Ελλάδα σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής & Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).
ΠΗΓΗ: www.unicef.org/greece
Αναδημοσίευση: Ρωγμή στην ενημέρωση
