Mε αφορμή τον άγριο βασανισμό σκύλου στην Κρήτη, ακολουθεί αναλυτικός οδηγός που αναφέρει τι μπορούμε να κάνουμε, βάσει νόμου, όταν εντοπίζουμε ένα κακοποιημένο ζώο.
της Αγγελικής Μαξούρη
Η κακοποίηση ζώου είναι ποινικό αδίκημα και διώκεται αυταπαγγέλτως δηλαδή η δίωξη ασκείται απευθείας από την εισαγγελία με βάση τη νομοθεσία χωρίς να προαπαιτείται έγκληση ή μήνυση από κάποιον. Δείτε το άρθρο 16 ΕΔΩ.
Τι μπορούμε να κάνουμε όταν βρίσκουμε ένα κακοποιημένο ζώο
Η δηλητηρίαση, ο πυροβολισμός, το κρέμασμα, ο πνιγμός, η σύνθλιψη, ο ακρωτηριασμός, το κοψιμο αυτιών και ουράς, η κτηνοβασία, η παράνομη εμπορία και πώληση αλλά και η συσσώρευση ζώων (συλλέκτες ζώων animal hoarding) θεωρείται ενεργητική κακοποίση.
Από την άλλη, το μόνιμο δέσιμο, έλλειψη κτηνιατρικής φροντίδας, έλλειψη κατάλληλης τροφής και νερού, χωρίς κατάλληλο στέγαστρο για την απαραίτητη προφύλαξη στις καιρικές συνθηκες, διαμονή σε ακατάλληλο χώρο,ανάμεσα σε σκουπίδια, άχρηστα αντικείμενα,
ακαθαρσίες, απουσία καθημερινής άσκησης ή περιπάτου θεωρείται παθητική κακοποίηση.
Με βάση το άρθρο 16 του Ν. 4039/12 ως τροπ. με άρθρο 46 του Ν. 4235/14 και άρθρο 1 του Ν. 1197/81 όπως αναφέρει η Πανελλήνια Φιλοζωϊκή Ομοσπονδία, έαν αντιληφθείτε παθητική κακοποίηση ζώου ή ζωων μπορείτε να κάνετε τα εξής:
Βήματα
Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να τραβήξετε ευκρινείς φωτογραφίες ή και βίντεο που να δείχνουν το μέγεθος της παραμέλησης (τα ίδια τα ζώα και τις συνθήκες που ζουν) με εμφανής την ημερομηνία λήψης για να μπορεί να αποδειχθεί η επαναλαμβανόμενη κατάσταση και η διάρκεια. (κρατήστε αρχείο με αντίγραφα)
Ανάλογα με την έκταση της παραμέλησης δείτε άν υπάρχει δυνατότητα να μιλήσετε με τον ιδιοκτήτη για να βελτιωθεί η κατάσταση. Κάποιες φορές μπορεί η παραμέληση να είναι αποτέλεσμα κάποιας σοβαρής δυσκολίας στην ζωή του ιδιοκτήτη.
Ρωτήστε τον αν μπορείτε να βοηθήσετε για να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης του ζώου. Να είστε απολύτως ήρεμοι, ψύχραιμοι και συμβουλευτικοί στον διάλογο σας. Προσπαθήστε να του εξηγήσετε τις υποχρεώσεις του ως κάτοχος ζώου και για τις κυρώσεις που εμπίπτουν στην δική του περίπτωση αν δεν τις τηρήσει, χωρίς όμως να γίνεστε απειλητικοί ή επιθετικοί. Ο στόχος είναι να βοηθήσετε το ζώο ή τα ζώα.
Εάν ο ιδιοκτήτης δεν συμμορφωθεί και εφόσον η κατάσταση είναι τέτοια που ΔΕΝ απειλείται άμεσα η ζωή του ζώου, πρέπει να γίνει μηνυτήρια αναφορά (καταγγελία) στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής σας, την οποία θα κοινοποιήσετε με email στις προιστάμενες υπηρεσίες του Α.Τ.
1)Αστυνομική Διεύθυνση που ανήκει
2)Γ.Α.Δ.Α./ΤΜΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗΣ,
3)Δ/ΝΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗΣ Α.Ε.Α.
Επιπλέον, θα κάνετε καταγγελία στην Κτηνιατρική Διεύθυνση της οικείας Περιφέρειας ή Νομαρχίας, αναφέροντας αναλυτικά και σωστά ιεραρχημένα τα όσα γνωρίζετε για την παράλειψη τήρησης των κανόνων ευζωίας του ζώου ή των ζώων αλλά και των υγειονομικών διατάξεων (ακαθαρσίες, έντονη δυσοσμία κλπ). Μπορείτε να κάνετε καταγγελία και τηλεφωνικά ή με φαξ, αλλά οπωσδήποτε να ζητάτε τον αριθμό πρωτοκόλλου.
Ο αριθμός πρωτοκόλλου βεβαιώνει την καταγραφή της καταγγελίας σας και είναι απαραίτητος για κάθε επικοινωνία σχετικά με την υπόθεση.
ΑΝ όμως η παραμέληση ΤΟΥ ΖΩΟΥ ΕΙΝΑΙ ιδιαίτερα εκτεταμένη και ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΑΜΕΣΑ Η ΖΩΗ ΤΟΥ και ο ιδιοκτήτης του αδιαφορεί
Καλέστε άμεσα περιπολικό της Αστυνομίας στο «100», περιμένετε στο σημείο να τον υποδείξετε ως δράστη (Αν διαφύγει, βάσει του άρθρου 242 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, μπορείτε να τον «καταδιώξετε δημοσία κραυγή», δηλαδή υποδεικνύοντας συνεχώς το που βρίσκεται, αλλά και να σημειώσετε στοιχεία οχήματος κυκλοφορίας (πινακίδα), ώστε να συλληφθεί εντός ορίων αυτοφώρου.
(Τα χρονικά όρια του αυτόφωρου αρχίζουν από της στιγμής της τέλεσης της αξιόποινης πράξης και εκπνέουν με τη παρέλευση ολόκληρης της επόμενης μέρας (12 τα μεσάνυχτα)
Εάν το 100 αδυνατεί να ανταποκριθεί,
– είτε επειδή έχει άλλα επείγοντα περιστατικά και δεν προλαβαίνει
– είτε επειδή δεν έχει περιπολικό διαθέσιμο
Κατευθυνθείτε στο Α.Τ. που ανήκει το σημείο (όλο το 24ωρο) και προβείτε σε καταγγελία στον αξιωματικό υπηρεσίας, εκθέτοντας με σοβαρότητα και σαφήνεια την κατάσταση και δείχνοντας το αποδεικτικό υλικό που έχετε (φωτογραφίες, βίντεο, κλπ). Θα σχηματιστεί δικογραφία για κακοποίηση ζώου/ων, αυτεπάγγελτα διωκόμενο αδίκημα για το οποίο δεν πληρώνετε παράβολο.
Απευθυνθείτε άμεσα στον Εισαγγελέα Υπηρεσίας και εκθέστε με σοβαρότητα και σαφήνεια την κατάσταση έχοντας μαζί σας αποδεικτικό υλικό (φωτογραφίες, βίντεο, άλλους μάρτυρες κλπ) ώστε να δοθεί εντολή προς το οικείο Α.Τ. να ενεργήσει άμεσα και να σχηματιστεί δικογραφία κατά του ιδιοκτήτη για ενεργητική ή παθητική κακοποίηση ζώου/ων, αυτεπάγγελτα διωκόμενο αδίκημα για το οποίο δεν κατατίθεται παράβολο!
Στην δικογραφία αυτή θα μπούν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία (φωτογραφίες, βίντεο, κτηνιατρικές γνωματεύσεις, τοξικολογικές αναλύσεις,καταθέσεις μαρτύρων κλπ).Είναι πολύ σημαντικό όλα τα στοιχεία να μπορούν να δίνουν όλη την εικόνα του μεγέθους της κακοποίησης για να μπορεί να σταθεί η υπόθεση στο δικαστήριο και να τιμωρηθεί ο δράστης που είναι το ζητούμενο.
Δυστυχώς είναι αρκετές οι φορές που υποθέσεις τέτοιες έχουν πέσει στο δικαστήριο λόγω ελλιπών στοιχείων. Τα αποδεικτικά στοιχεία είναι τα μάτια του δικαστή σε μια υπόθεση που ο ίδιος δεν έχει δεί!
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης του ζώου ή των ζώων θα δοθεί εντολή αφαίρεσης που θα είναι οριστική ή προσωρινή και το ζώο ή τα ζώα θα παραδοθούν σε καταφύγιο του Δήμου (αν υπάρχει…) , ή σε ενδιαφερόμενο φιλοζωικό σωματείο ή ομάδα, ή σε ενδιαφερόμενο ιδιώτη, ορίζοντας τους μεσεγγυούχους ( πρόσωπο στο οποίο ανατίθεται η φύλαξη του ζώου για ασφάλεια, έως ότου εκδοθεί η οριστική απόφαση δικαστηρίου ή άλλης διοικητικής αρχής)
Αν αντιληφθείτε ενεργητική κακοποίηση ζώου ή ζωων
Βήματα
Καλέστε άμεσα περιπολικό της Αστυνομίας στο «100», περιμένετε στο σημείο να υποδείξετε τον δράστη (Αν διαφύγει, βάσει του άρθρου 242 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, μπορείτε να τον «καταδιώξετε δημοσία κραυγή», δηλαδή υποδεικνύοντας συνεχώς το που βρίσκεται, αλλά και να σημειώσετε στοιχεία οχήματος κυκλοφορίας (πινακίδα), ώστε να συλληφθεί εντός ορίων αυτοφώρου.
Τα χρονικά όρια του αυτόφωρου αρχίζουν από της στιγμής της τέλεσης της αξιόποινης πράξης και εκπνέουν με τη παρέλευση ολόκληρης της επόμενης μέρας (12 τα μεσάνυχτα)
Εάν η το 100 αδυνατεί να ανταποκριθεί,
– είτε επειδή έχει άλλα επείγοντα περιστατικά και δεν προλαβαίνει
– είτε επειδή δεν έχει περιπολικό διαθέσιμο
Πηγαίνετε κατευθείαν στον Εισαγγελέα (Για την Αθήνα και την υπόλοιπη Αττική, κτίριο 16 της Εισαγγελίας Αθηνών, στην παλιά σχολή Ευελπίδων, για την υπόλοιπη Ελλάδα στον εισαγγελέα υπηρεσίας) και ζητήστε να δώσει εισαγγελική εντολή για την άμεση αφαίρεση του ζώου και για τη σύλληψη του δράστη.
Για να δώσει ο εισαγγελέας την εισαγγελική εντολή, θα πρέπει να τον πειστεί για το επείγον και την σοβαρότητα του περιστατικού.
Η περιγραφή σας θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένη και με όσο το δυνατόν περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία (πχ φωτογραφίες, βίντεο, ηχογράφηση, άλλους μάρτυρες,κλπ)
Αν βρείτε νεκρά ζώα από φόλα
Τραβήξτε ευκρινείς φωτογραφίες από τον τόπο του συμβάντος και από τα ζώα.
Kαλέστε την Αστυνομία να έρθει στο σημείο η οποία οφείλει να ενημερώσει για την περισυλλογή των πτωμάτων τον οικείο Δήμο τον οποίο προς αποφυγή εστίας μόλυνσης σύμφωνα με το άρ. 11 §2 του Ν4039/12.
Να ενημερώσει την κτηνιατρική υπηρεσία της οικείας Διεύθυνσης Κτηνιατρικής καθώς και την Υγειονομική Υπηρεσία της Περιφέρειας
Να συλλέξει προσεκτικά με γάντια τη «φόλα» και ένα ζώο σε αεροστεγή συσκευασία.
Να αποστείλει το υλικό για τοξικολογική ανάλυση στην αρμόδια υπηρεσία ή Εργαστήριο Δημόσιου Πανεπιστημίου (Ιατρικής Σχολής), ή της οικείας Δ/νσης Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, ώστε να προκύψει η ουσία που προκάλεσε το θάνατο.
Εσείς προβαίνετε σε μηνυτήρια αναφορά στο οικείο Α.Τ. στην οποία μπορείτε να αναφέρετε και τους ανθρώπους που υποπτεύεστε ότι το έπραξαν ή απείλησαν ότι θα το πράξουν στο «κοντινό» παρελθόν.
Εάν κάνετε εσείς την συλλογή της φόλας και του ζώου (πάντα με προσοχή με γάντια και σε αεροστεγή συσκευασία) θα τα προσκομίσετε στο οικείο Α.Τ ως αποδεικτικά στοιχεία για την δικογραφία που θα σχηματιστεί ζητώντας να γίνει τοξικολογική ανάλυση του υλικού.
Επιπλέον, αιτηθείτε την εξέταση του ζώου σε συνεργασία με κτηνίατρο ή δημόσιο κτηνίατρο της οικείας Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της Περιφερείας, ώστε να προκύψει η ουσία που προκάλεσε το θάνατο. Τα παραπάνω απαραιτἠτως θα τα αναφέρετε και στην μηνυτήρια αναφορά σας (καταγγελία)
ΜΗΝ αρκείστε σε απλές αναφορές τέτοιων συμβάντων, οι οποίες απλά καταγράφονται στο Β.Α.Σ. (Βιβλίο Αδικημάτων & Συμβάντων) και ουδέποτε θα περιέλθουν σε γνώση της Εισαγγελίας του τόπου συμβάντος.
Αν τυχόν με κάποιο νεώτερο στοιχείο προκύψει ότι ο δράστης που το έπραξε, δε θα υπάρχει καμμία δικογραφία να τον συσχετίσει με την αναφερόμενη πράξη!
Έχετε δικαίωμα να αιτηθείτε αντίγραφο της μήνυσης σας από το Β.Α.Σ., στη Γραμματεία του Αστυνομικού Τμήματος, το οποίο παραλαμβάνετε εντός δέκα -10- ημερών από την υποβολή της αίτησης καθημερινές ημέρες και πρωινές ώρες 07:30-15:00 ́.
Επίσης, αν έχετε να καλέσει περιπολικό για καταγραφή των συνθηκών διαβίωσης ζώων, μπορείτε επίσης να αιτηθείτε αντίγραφο στη Γραμματεία της Υπηρεσίας.
Έχει εκδοθεί διαταγή απο τις 02/07/2013 από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας η υπ ́αριθμόν 71377/13/989391σύμφωνα με την οποία “…οι αρμόδιοι ανακριτικοί υπάλληλοι,…, μπορούν αυτεπαγγέλτως ή μετά από αίτηση κάποιου διαδίκου ή του εισαγγελέα, να διατάξουν τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, όταν κρίνουν ότι απαιτούνται ειδικές γνώσεις επιστήμης για να γίνει ακριβής διάγνωση και κρίση κάποιου γεγονότος και ειδικότερα στην περίπτωση κακοποίησης ή θανάτου ζώου μπορούν να ζητήσουν τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης από κτηνιάτρους και αρμόδια εργαστήρια”.
Κακοποίηση ζώου στο διαδίκτυο
Σε περίπτωση που διαπιστώνετε ότι μέσω διαδικτύου προβάλλεται οπτικοακουστικό υλικό (φωτογραφίες, βίντεο), όπου προβάλλεται κακοποίηση/ θανάτωση ζώων ή μια ηλεκτρονική δημοσίευση, όπου δηλώνεται η πρόθεση για επικείμενη βλάβη προς ζώο ή ζώα, πρέπει να ενημερώνετε ΠΑΝΤΑ τις αρμόδιες Αστυνομικές Αρχές:
Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος: ccu@cybercrimeunit.gov.gr
Συνιστούμε σε κάθε περίπτωση
Σε περίπτωση που δεν είστε ο ίδιος αυτόπτης μάρτυρας, να ελέγχετε πάντα κατά πόσο ισχύουν τα όσα ακούσατε πριν απευθυνθείτε στις αρχές.
Μάθετε αν δραστηριοποιείται φιλοζωική οργάνωση στην περιοχή σας και ζητήστε την στήριξη τους.
Όταν μιλάτε με τις Αρχές (Αστυνομία, Εισαγγελία, Κτηνιατρική Υπηρεσία, κλπ)
Να είστε πάντα ψύχραιμοι ακόμα και αν η αντιμετώπιση τους δεν είναι αυτή που περιμένατε.
Να μην εκδηλώνετε την συναισθηματική φόρτιση που πιθανώς έχετε γιατί θα φέρει αντίθετα αποτελέσματα.
Να εστιάζετε στα κρίσιμα σημεία της κακοποίησης χωρίς περιττές λεπτομέρειες.
Να ζητάτε πάντα αριθμό πρωτοκόλλου της καταγγελίας και αντίγραφο της κατάθεσης σας ώστε να μπορείτε να ενημερώνεστε για την εξέλιξη.
Η γνώση της νομοθεσίας είναι κλειδί για σωστή καταγγελία ή μήνυση.
Εάν συναντήσετε άρνηση από την αστυνομία να ενεργήσει σε περιστατκά κακοποίησης ζώων, θα την παραπέμψετε στα αποσπάσματα των Νόμων, και στις εγκυκλίους του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη προς τα Α.Τ. σχετικά με την υποχρέωση τους να ερευνούν κάθε καταγγελία κακοποίησης ζώου.
Κατά το άρθρο 20 του Ν. 4039/12 ως τροπ. με άρ. 46 του Ν. 4235/14, οι δράστες τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός -1- έτους (έως και πέντε -5- έτη), με χρηματική ποινή από 5.000€ έως 15.000€ και διοικητικές κυρώσεις έως και 30.000€ για κάθε ζώο.
Οι τελευταίες επιβάλλονται από την ΕΛ.ΑΣ. ανεξάρτητα από την Ποινική Δίκη. Τα αστυνομικά όργανα των περιπολικών της Άμεσης Δράσης δεν επιβάλουν διοικητικά πρόστιμα, καθώς η αρμοδιότητα τους περιορίζεται στο να προσέλθουν και να καταγράψουν όσα τους εκθέσετε, αλλά μπορούν να συλλάβουν το δράστη, εάν τους γνωστοποιήσετε ότι θέλετε να υποβάλετε μήνυση. Τα διοικητικά πρόστιμα επιβάλλονται από Αστυνομικούς τους οικείου Αστυνομικού Τμήματος.
Πηγή: dikaiologitika.gr
