Ο καινούργιος Δήμος στους πρώτους εκλογικούς του καταλόγους του 1934 είχε εγγεγραμμένους μόνο 2.400 ψηφοφόρους, ενώ η πολύ μικρότερη Καισαριανή είχε 2.700. Και αυτό παρά το γεγονός ότι τότε ο Βύρωνας είχε 15.000 κατοίκους. Αυτό σημαίνει ότι είχε από τότε πολλούς ετεροδημότες. Μέχρι τότε, όμως, δεν ψήφιζαν ακόμα οι γυναίκες παρά μόνο οι άντρες άνω των 21 ετών. Τότε για πρώτη φορά επετράπη να ψηφίζουν από τις γυναίκες μόνο όσες ήταν άνω των τριάντα ετών και μόνο εκείνες που διέθεταν απολυτήριο δημοτικού σχολείου. Και έπρεπε οι ίδιες να έχουν το θάρρος να φροντίσουν για την εγγραφή τους στους εκλογικούς καταλόγους. Δηλ. ουσιαστικά τότε για πρώτη φορά απέκτησαν δικαίωμα ψήφου και ελάχιστες γυναίκες. Και αυτό μόνο στις δημοτικές εκλογές, όχι και στις βουλευτικές.
Οι πρώτες αυτές δημοτικές εκλογές έγιναν στις 11/2/1934 και οι επαναληπτικές την 1/4/1934.
Η λαχτάρα, πάντως, των Βυρωνιωτών να εκλέξουν επιτέλους για πρώτη φορά οι ίδιοι τους «ηγέτες» τους, εμφανίστηκε έντονα στη σύσσωμη συμμετοχή τους σ’ αυτές τις εκλογές. Ψήφισαν σχεδόν όλοι. Στον πρώτο γύρο 2.298, δηλ. το 91,7%. Και στο δεύτερο γύρο 2.142, δηλ. το 90%. Ίσως αυτό να αποτελεί ρεκόρ ακατάρριπτο μέχρι σήμερα. Και κατά μεγάλο μέρος βέβαια οφείλεται στην καθολική συμμετοχή και των γυναικών, που είχαν δικαίωμα ψήφου, το οποίο θαραλέα και με λαχτάρα αξιοποίησαν.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στο Δήμο της Αθήνας, όπου οι Μικρασιάτες ήταν βέβαια ελάχιστοι, στους εκλογικούς καταλόγους του 1934 τόλμησαν να γραφτούν μόνο 2.655 γυναίκες. Και απ’ αυτές ψήφισαν μόλις 439. Το κατ’ αρχήν απίστευτο αυτό φαινόμενο δεν είναι ανεξήγητο. Δείχνει τον υψηλό βαθμό συμμετοχής της Μικρασιάτισσας γυναίκας στα κοινά. Και αντίθετα δείχνει την εξαιρετικά καθυστερημένη αντίληψη, που επικρατούσε τότε στην παλιά Ελλάδα, για τον περιορισμένο ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία. Γράφει σχετικά ο Θοδωρής Ρουμπάνης: «Χαρακτηριστική για το κλίμα της εποχής ήταν η άρνηση της ηθοποιού Μαρίκας Κοτοπούλη να ψηφίσει, λέγοντας μάλιστα πως ψήφο θέλουν όσες είναι άσχημες και όσες αποφεύγουν να κάνουν παιδιά». Και να σκεφτεί κανείς ότι η Μαρίκα Κοτοπούλη ήταν τότε, ίσως και μέχρι σήμερα, η κορυφαία Ελληνίδα ηθοποιός, δηλαδή μια γυναίκα με έντονη προσωπικότητα.
Αλλά και το αποτέλεσμα αυτών των πρώτων δημοτικών εκλογών στο Βύρωνα είναι επίσης ενδεικτικό της σημασίας, που απέδωσαν σ’ αυτές οι πρόσφυγες, Κυριάρχησαν ως κριτήρια η έλλειψη κομματικού φανατισμού και η κοινωνική προσφορά των υποψηφίων. Οι υποψήφιοι ήταν επτά. Ποτέ στη συνέχεια και μέχρι σήμερα δεν είχαμε τόσους πολλούς υποψήφιους. Καθαρά κομματικός υποψήφιος ήταν μόνο ένας, του Κ.Κ.Ε. Οι δύο κύριοι διεκδικητές ήταν περίπου από τον ίδιο χώρο (Φιλελεύθεροι – Βενιζελικοί). Καθαρός υποψήφιος του Λαϊκού (συντηρητικού) κόμματος δεν υπήρχε. Και οι ανεξάρτητοι ήταν τρεις, που συγκέντρωσαν το 43,35%. Ένας μάλιστα απ’ αυτούς, ο πιο καθαρός ανεξάρτητος απ’ όλους, ο Πρόεδρος της Πανιωνίου Στέγης Νικόλαος Αρώνης, συγκέντρωσε μόνος του σχεδόν το 20% των ψήφων. Και δεν πήρε μέρος στο β΄ γύρο για 56 μόλις ψήφους.
Τα πλήρη αποτελέσματα των εκλογών αυτών είναι τα εξής:
Είχαν προηγηθεί στις 21 Απριλίου 1929 οι εκλογές για το νέο θεσμό της Γερουσίας. Ψήφισαν βέβαια μόνο οι άνδρες και ο Βύρωνας πέτυχε να εκλεγεί μεταξύ των 92 αιρετών γερουσιαστών ο Βυρωνιώτης Άγγελος Κωνσταντιλιέρης, που 23 χρόνια αργότερα θα εκλεγεί και δήμαρχος Βύρωνα.
Απ’ το βιβλίο “90 χρόνια Βύρωνας” με την άδεια του συγγραφέως Απόστολου Κοκόλια
