Του Γιώργου Αληθινού
Με αφορμή την πολύκροτη υπόθεση της «Κιβωτού του Κόσμου», θεωρούμε αναγκαίο να προσεγγίσουμε το ζήτημα της σύγχρονης φιλανθρωπίας, αλλά και της ευεργεσίας, υπό το πρίσμα των αναγκών των συνανθρώπων μας που αντιμετωπίζουν προβλήματα, που βρίσκονται σε δυσμενή, κοινωνικά, κατάσταση, των συνανθρώπων μας εκείνων που οι «φιλάνθρωποι» και οι «ευεργέτες» τους χαρακτηρίζουν ως αναξιοπαθούντες.
Σε ένα, οποιοδήποτε λεξικό της ελληνικής γλώσσας κι αν κοιτάξετε, θα δείτε ότι αναξιοπαθών (αναξιοπαθής) είναι εκείνος που υποφέρει χωρίς να το αξίζει, χωρίς να είναι αυτός υπεύθυνος για την κατάστασή του. Συνεπώς, κάποιος άλλος ευθύνεται για την άσχημη κατάσταση που βρίσκεται ο συνάνθρωπός μας, κάποιος άλλος ευθύνεται για την ανέχεια, την φτώχεια, την αδυναμία του συνανθρώπου μας να ζήσει και να χαρεί τη ζωή του.
Προκύπτει, αβίαστα θα έλεγα, το συμπέρασμα ότι υπάρχει κάποιος που πραγματικά ευθύνεται για το ότι ανήλικα παιδιά είναι στη ζητιανιά, στη πορνεία, έρμαια στα χέρια βιαστών και εμπόρων ανθρώπινων οργάνων, υπάρχει κάποιος που πραγματικά ευθύνεται για το ότι γεμίζουν οι πόλεις με πεινασμένους και άστεγους, υπάρχει κάποιος που πραγματικά ευθύνεται για το ότι αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο οι ψυχικά ασθενείς.
Και μέσα σ’ αυτό το «μαύρο τοπίο» εμφανίζεται κάποιος, που οι κρατούντες και οι κυβερνώντες τον ονομάζουν «φιλάνθρωπο» ή «ευεργέτη», ο οποίος δημιουργεί ένα ίδρυμα, που συνήθως έχει το όνομά του και εκεί μέσα στοιβάζει τους «αναξιοπαθούντες» για να τους σώσει.
Ο «φιλάνθρωπος» ή «ευεργέτης» είναι κάποιος πλούσιος, βιομήχανος, εφοπλιστής, κροίσος κατά το κοινώς λεγόμενο (τα ονόματα τα ξέρετε), ο οποίος υπό τον μανδύα της φιλανθρωπίας επιδιώκει στενά ιδιοτελείς σκοπούς: φοροαπαλλαγές, διευκολύνσεις στην επιχειρηματική του δραστηριότητα, ενίσχυση της θέσης του έναντι των ανταγωνιστών του, την ευμένεια και ανοχή του κράτους, την απρόσκοπτη συνέχιση της δυναστείας του, την υστεροφημία του.
Ως αντάλλαγμα οι κρατούντες και κυβερνώντες «κρύβουν κάτω απ’ το χαλί» (όσο μπορούν) τα προβλήματα, απολαμβάνουν της στήριξης των «φιλανθρώπων» και «ευεργετών» στην πολιτική τους μακροημέρευση, εξυπηρετούν τα προσωπικά και μικροπαραταξιακά τους συμφέροντα.
Και στα ιδρύματα οι «τρόφιμοι» ζουν τη δική τους κόλαση αντί του παραδείσου, που τους υποσχέθηκαν και παρουσιάζουν προς τα έξω, στην κοινωνία. Αποτελούν, σύμφωνα με όλες τις ανεξάρτητες έρευνες (όσο τις επιτρέπουν οι κρατούντες), «νησίδες» της κοινωνίας μας, όπου δεν ισχύει τίποτα από τα, έστω και πετσοκομμένα, δικαιώματα που «απολαμβάνουμε» εμείς οι εκτός ιδρυμάτων. Εκτός από την ελλιπή σίτιση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και γενικότερη διαβίωση, οι «τρόφιμοι» των «δομών» (των όποιων δομών) εκλαμβάνονται και αντιμετωπίζονται ως άτομα που δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα, δεν ισχύουν γι’ αυτούς οι ίδιοι κανόνες. Ότι γίνεται εκεί μέσα γίνεται για «το καλό τους», το οποίο ούτε αυτοί, ούτε εμείς ξέρουμε, αλλά μόνο οι «φιλάνθρωποι» και οι υποτακτικοί τους ξέρουν. Και φυσικά οι κρατούντες και κυβερνώντες, που τους στηρίζουν! Τα ιδρύματα αυτά λειτουργούν με τη λογική του ότι οι έγκλειστοί τους επειδή βρίσκονται σε ανάγκη πρέπει να δέχονται τα πάντα και να λένε κι ευχαριστώ! Τέτοια αγάπη για τον συνάνθρωπο να μας λείπει!
Μια τέτοια «φιλανθρωπία» αποτελεί αναπαραγωγή επί τα χείρω μιας άνισης σχέσης, μια κοινωνικής αδικίας, μιας κοινωνίας ανισοτήτων. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι αυτά που γίνονται μέσα στα ιδρύματα, αλλά τα ίδια τα ιδρύματα!
Επειδή λοιπόν η ιδρυματοποίηση πλήττει καίρια την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ατόμου, στο πρόσωπο των έγκλειστων σ’ αυτά τα ιδρύματα συνανθρώπων μας, το αίτημα για αποϊδρυματοποίηση αποτελεί ή πρέπει να αποτελεί βασικό ζητούμενο για όλους αυτούς που ευαγγελίζονται, επιζητούν και επιδιώκουν μια κοινωνία της ισότητας, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Κατά συνέπεια, δεν κομίζουμε «γλαύκα εις Αθήνας» αν πούμε ότι, τα κοινωνικά προβλήματα έχει υποχρέωση να τα αντιμετωπίζει και να τα επιλύει η κοινωνία προς όφελος της ίδιας της κοινωνίας στο σύνολό της.
Υ.Γ. Η φιλανθρωπία, με την πλατιά έννοιά της, αποτελεί βασική τάση στην περαιτέρω ανάπτυξη των σύγχρονων κοινωνιών, που αναπτύσσονται με βάση τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Σκεφτείτε αυτό που όλοι μας βλέπουμε και βιώνουμε καθημερινά: Απ’ τη μια μεριά αυξάνεται η ανεργία, μειώνονται μισθοί και συντάξεις, αυξάνεται η φτώχεια, υποβαθμίζονται η δημόσια υγεία και παιδεία, χειροτερεύει το περιβάλλον στο οποίο ζούμε, με άλλα λόγια υποβαθμίζεται συνολικά το επίπεδο της ζωής μας και απ’ την άλλη διευρύνεται η «προσφορά» των κυβερνώντων σε επιδόματα, βάουτσερ για όλες τις ανάγκες της ζωής μας.
Αντί λύσεων στα κοινωνικά προβλήματά μας έρχεται ο φιλάνθρωπος και ελεήμων και ευεργέτης κύριος κυβερνήτης, βιομήχανος, εφοπλιστής…
