Συνέντευξη των Γιώργου Βούλγαρη & Γιάννη Μακρυνόρη στον δημοσιογράφο &κριτικό κινηματογράφου & θεάτρου Τάσο Ντερτιλή.
Ο Γιώργος Βούλγαρης και ο Γιάννης Μακρυνόρης δεν χρειάζονται συστάσεις. Ενα καταξιωμένο θεατρικό σκηνοθετικό δίδυμο που όλα αυτά τα χρόνια που συνεργάζονται έχουν παραδώσει στο θεατρικό κοινό παραστάσεις διαμάντια.
Εμπνεόμενοι από τις καταγγελίες γυναικών για άσκηση βίας και συγκλονισμένοι από τις πολλές γυναικοκτονίες που έγιναν μέσα στα τελευταία χρόνια, οδηγήθηκαν αυθόρμητα, αβίαστα στο νέο τους εγχείρημα. Έγραψαν και σκηνοθέτησαν τις «Κραυγές», μιλώντας για την κακοποίηση των γυναικών και τις έμφυλες διακρίσεις.
Στόχος αυτής του έργου είναι να προβληματίσει και να ταρακουνήσει εσκεμμένα τον θεατή, να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την έμφυλη βία και τις συνέπειές της και ταυτόχρονα να «περάσει» το μήνυμα στα θύματα βίας ότι δεν είναι «ΜΟΝΕΣ».
Δύο καλλιτέχνες απόλυτα ταγμένοι στην τέχνη τους που έχουν στην φαρέτρα τους τον σεβασμό και την αγάπη του κοινού. Είναι απόλαυση να μιλάς μαζί τους.
ΤΑΣΟΣ: Η νέα σας δουλειά «Κραυγές» που διαπραγματεύεται την έμφυλη βία (υπέροχη πραγματικά,γροθιά στο στομάχι) συνάντησε μεγάλη επιτυχία στην πρώτη της παρουσίαση. Πως σας φάνηκε όλος αυτός ο ενθουσιασμός;
ΓΙΩΡΓΟΣ:Γνωρίζαμε ότι το κείμενο και ο τρόπος που το στήσαμε θα ξάφνιαζε αλλά σίγουρα δεν περιμέναμε όλη αυτή την αποδοχή. Είναι πολύ όμορφο να βλέπεις τους θεατές να ταυτίζονται τόσο γρήγορα με τις καταστάσεις, τους χαρακτήρες και τη συνθήκη του έργου σου.Υπήρχαν θεατές (κυρίως γυναίκες) που ήρθαν και το είδαν ξανά και ξανά καθ’ όλη τη διάρκεια των παραστάσεων. Η ανταπόκριση ήταν τόσο μεγάλη και θερμή που αποφασίσαμε σχεδόν αμέσως τον νέο κύκλο παραστάσεων.
ΓΙΑΝΝΗΣ: Δουλεύοντας ένα τέτοιο έργο που «δεν σου ανοίγει και την καρδιά», γνωρίζαμε ότι θα δημιουργούνταν σκληρές αλλά και αληθινές εικόνες που σίγουρα θα επηρέαζαν τους θεατές. Το στοίχημα ήταν να μη μείνουν μόνο στην παράθεση αρνητικών εικόνων αλλά να πάρουν φεύγοντας τα μηνύματα που αποτελούν τη δυναμική του έργου, κι είναι λεπτή η γραμμή που διαχωρίζει αυτά τα δύο. Κρίνοντας λοιπόν από την τόσο θετικήυποδοχή όσων είδαν το έργο, είμαστε σαφώς πολύ ικανοποιημένοι που κερδίσαμε αυτό το στοίχημα και που ο κόσμος στάθηκε στα στοιχεία που θέλαμε.
ΤΑΣΟΣ: Θα μας πείτε μερικά λόγια για τις «Κραυγές» και ποια ανάγκη σας ώθησε να γράψετε ένα τόσο δύσκολο και ταυτόχρονα τόσο πλούσιο σε συναισθήματα (και λυτρωτικό σε αρκετά σημεία του) έργο;
ΓΙΑΝΝΗΣ: Σίγουρα ο βασικότερος λόγος που μας ώθησε στη συγγραφή ενός τέτοιου έργου ήταν το σοκαριστικό φαινόμενο των γυναικοκτονιών αλλά και γενικότερα ο δημοσιοποιημένος (γιατί τα περισσότερα δεν ακούγονται καν) αριθμός περιστατικών έμφυλης βίας που ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί τραγικά. Γενικά, πιστεύω ότι ο άνθρωπος έχει αρρωστήσει ψυχικά πάρα πολύ με όλα όσα συμβαίνουν γύρω του αλλά και με όσα αφήνει κι ο ίδιος να συμβαίνουν, με αποτέλεσμα να συσσωρεύει μέσα του κάθε λογής αρνητισμό. Τελικά, όταν γίνει η αναπόφευκτη έκρηξη, τότε ο αποδέκτης βρίσκεται συνήθως στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον ή στον στενότερο κοινωνικό κύκλο του δράστη. Εδώ ακούμε συνέχεια και για περιστατικά βάναυσης κακοποίησης ζώων, πόσο μάλλον ανθρώπων. Θέλαμε λοιπόν να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα, έτσι ώστε μέσω της τέχνης να περάσουμε στο κοινό έναν προβληματισμό και τροφή για σκέψη για ένα θέμα που είναι απόλυτα αληθινό και σοβαρό. Και φυσικά, παρά την θεατρική του δομή, δεν πρόκειται για ένα ελαφρύ έργο. Αντιθέτως, είναι πολύ σκληρό και συναισθηματικά δυνατό, όπως και το θέμα που πραγματεύεται.
ΓΙΩΡΓΟΣ: Να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, όλοι μας έχουμε αντιμετωπίσει και βιώσει παρόμοιες καταστάσεις κάποια στιγμή στον μικρόκοσμο της οικογενείας μας, ακόμη και στον ευρύτερο κοινωνικό μας κύκλο. Όταν ξεκινήσαμε να γράφουμε τις «Κραυγές» με τον Γιάννη, μοιραία ανασύραμε μνήμες από βιωματικές συνθήκες, έμμεσες ή άμεσεςκαι προσπαθήσαμε να μπούμε στην ψυχολογική και συναισθηματική θέση των χαρακτήρων που δημιουργήσαμε, δίνοντας μία μεγαλύτερη προσοχή στις γυναίκες. Προσωπικά, μέσα από όλο αυτό το ταξίδι της δημιουργίας του έργου ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής και δικαίωσης στην μητέρα μου, της οποίας ένα μεγάλο μέρος της ζωής της περνάει μπροστά από τα μάτια των θεατών. Να την λυτρώσουμε μαζί με όλες αυτές τις γυναίκες που έχουν κακοποιηθεί βάναυσα στο όνομα της αγάπης και της κοινωνικής ανοχής!
ΤΑΣΟΣ: Υπήρχε κάποιο γενικότερο ζήτημα όσον αφορά τη βία που θέλατε να τονίσετε με τις «Κραυγές»;
ΓΙΩΡΓΟΣ:Η βία δεν προέρχεται από κανενός εσωτερική ανάγκη. Είναι θέμα εκπαίδευσης-παιδείας και μιας κοινωνικής πρακτικής που δυστυχώς αντέχει ακόμα. Πρέπει να κατανοήσουμε πλέον πως ό,τι χρειάζεται βία για να διατηρηθεί είναι ήδη καταδικασμένο.
ΓΙΑΝΝΗΣ: Η βία είναι βία και τίποτα καλό δεν βγαίνει από αυτήν, σε οποιαδήποτε μορφή της. Με τις «Κραυγές» επικεντρωθήκαμε μεν στην ενδοοικογενειακή βία, αλλά η μεγαλύτερη εικόνα βρίσκεται στην αφύπνιση όσων ατόμων έχουν βιώσει ή βιώνουν οποιαδήποτε κατάσταση βίας, με στόχο την αντίδρασή τους σε αυτήν.
ΤΑΣΟΣ: Εάν η βία κατά των γυναικών είναι τόσο έντονη στο Δυτικό κόσμο, σε άλλες πιο «παραδοσιακές» τρίτες χώρες τι συμβαίνει; Τι πρέπει να γίνει;
ΓΙΑΝΝΗΣ: Πρόσφατα είχαμε δυστυχώς ένα τέτοιο ακραίο παράδειγμα στο Ιράν που ξεσήκωσε -ευτυχώς- κύματα αντιδράσεων ανά τον κόσμο. Τέτοιες καταστάσεις που υποβιβάζουν δραματικά τη γυναίκα σε μια θέση κάτω της αυτονόητης ανθρώπινης, είναι παγιωμένες σε κάποιες χώρες εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Αυτό διατηρείται δυστυχώς ακόμα και σήμερα, μέσω απόλυτα οπισθοδρομικών και βάρβαρων αντιλήψεων, θρησκευτικού φανατισμού, μισαλλοδοξίας και άλλων παραγόντων που περνούν από γενιά σε γενιά και το φαινόμενο διαιωνίζεται. Η μόνη λύση σε κάτι τέτοιο πιστεύω ότι είναι η αντίδραση. Έχουμε φτάσει στο 2022 και ο άνθρωπος συμπεριφέρεται χειρότερα κι από το πιο πρωτόγονο ζώο. Σαν πλάσματα έχουμε όλα τα εφόδια για να είμαστε το πιο αρμονικό είδος ζωής σε αυτή τη γη και έχουμε καταντήσει το χειρότερο, αυτό που τρώγεται μεταξύ του και προκαλεί κυρίως κακό…
ΓΙΩΡΓΟΣ: Η ποιότητα της ζωής μας δεν εξαρτάται τόσο από αυτά που συμβαίνουν σε εμάς και γύρω μας, αλλά στο πώς αντιδρούμε σε αυτά που συμβαίνουν σε εμάς και γύρω μας.
ΤΑΣΟΣ: Ζούμε μέρες δύσκολες και περίεργες. Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σε σκοτεινές εποχές;
ΓΙΑΝΝΗΣ: Οι μέρες που ζούμε είναι όντως πολύ δύσκολες για όλους. Υπάρχει ένας διαρκής αρνητισμός και ο κόσμος προσπαθεί να πιαστεί από θετικά πράγματα για να συνεχίσει να προχωρά και να ελπίζει για το καλύτερο. Θεωρώ ότι ένας καλλιτέχνης είναι καλό να μπορεί να αφουγκράζεται την εποχή του -με τα θετικά και τα αρνητικά της- ώστε να μπορεί να καταπιαστεί με θέματα που θα έχουν αντίκτυπο στο κοινό και με στοιχεία που μπορεί ο κόσμος να συνδεθεί και να ταυτιστεί. Σε σκοτεινές εποχές, νομίζω ότι το καλύτερο που μπορεί να κάνει ένας καλλιτέχνης είναι απλά να εξυπηρετήσει τον ρόλο του, είτε αναδεικνύοντας τα θετικά και ελπιδοφόρα μηνύματα που μπορεί να υπάρχουν κρυμμένα σε βαριές καταστάσεις, είτε επιλέγοντας να προβάλλει πιο χρωματιστές θεματολογίες που θα μειώσουν λίγο τη σκοτεινιά.
ΓΙΩΡΓΟΣ: Έναν μόνο ρόλο έχει να διδάξει: ότι η ζωή δεν είναι πώς θα επιβιώσεις στην καταιγίδα αλλά πώς θα χορεύεις στην βροχή.