Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης εορτάζεται στις 21 Μαρτίου και ανακηρύχθηκε από την Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών το 1999 «με στόχο να υποστηρίξει τη γλωσσική πολυμορφία μέσω της ποιητικής έκφρασης και να αυξήσει την ευκαιρία να ακουστούν οι γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση».
Η ιστορία της ξεκινά από την Ελλάδα.
Η αρχική έμπνευσή της ανήκει στον Έλληνα ποιητή Μιχάλη Μήτρα, ο οποίος το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να γιορτάζεται η ημέρα της Ποίησης στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.
Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους.
Η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998 στο παλιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά.
Την επόμενη χρονιά ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε.
Τον Οκτώβριο του 1999, στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.
Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη, αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της. Οι πολύ δημοφιλείς ποιητικές αναγνώσεις μπορεί να συμβάλουν σε μια επιστροφή στην προφορικότητα και στην κοινωνικοποίηση του ζωντανού θεάματος και οι εορτασμοί μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των δεσμών της ποίησης με τις άλλες τέχνες και τη φιλοσοφία, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η φράση του Ντελακρουά “Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση”».
Διαβάστε τρία ποιήματα που ξεχωρίσαμε:
Της Κατερίνας Γώγου, «Θα ΄ρθει καιρός»
«Θα ‘ρθει καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη
– μη βλέπεις εμένα – μην κλαις. Εσύ είσ’ η ελπίδα
άκου θα ‘ρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
δε θα βγαίνουν στην τύχη
Δε θα υπάρχουν πόρτες κλειστές
με γερμένους απέξω
Και τη δουλειά
θα τη διαλέγουμε
δε θά `μαστε άλογα να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι – σκέψου! – θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες
Να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
απροσάρμοστοι, καταπίεση, μοναξιά, τιμή, κέρδος, εξευτελισμός
για το μάθημα της ιστορίας.
Είναι Μαρία – δε θέλω να λέω ψέματα –
δύσκολοι καιροί.
Και θάρθουνε κι άλλοι.
Δεν ξέρω – μην περιμένεις κι από μένα πολλά –
τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
κι απ’ όσα διάβασα ένα κρατάω καλά:
«Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος».
Θα την αλλάξουμε τη ζωή
παρ’ όλα αυτά Μαρία.»
(Κατερίνας Γώγου, Το ιδιώνυμο)
****************
Του Δημήτρη Βασιλείου
ΜΑ ΕΣΥ … ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Μνήμη Παρισινής Κομμούνας
Χρόνοι πολλοί περάσανε,
αιώνες πίσω άφησες…
Και όταν θέλησες φωτιές ν’ ανάψεις,
τον κόσμο τον παλιό να κάψεις
θεών κι αφεντικών τα νόμιμα,
σου φώναξαν αυτοί:
σύντροφε κάτσε φρόνιμα!
Παράτα τις αποκοτιές,
δεν είναι τώρα για φωτιές!
Αυτοί, που στα ζεστά γραφεία τους
εικόνες τους κρεμάσανε
του κόσμου τους επαναστάτες
και δίπλα τους σταθήκανε
σαν να ‘ταν φανοστάτες!
Και με σοφή ρητορική
μιλούσαν για στρατηγική,
για τη σωστή τη τακτική!
Προσμένουν νεκρανάσταση…
Μα εσύ … την Επανάσταση!
18/19.03.2024
****************
Στο ανθοπωλείο, του Ζακ Πρεβέρ
«Κουβέντες» του Ζακ Πρεβέρ, μετάφραση: Μιχάλης Μεϊμάρης, εκδόσεις Καστανιώτη
Κάποιος άνθρωπος μπαίνει σ’ ένα ανθοπωλείο
και διαλέγει λουλούδια
η λουλουδού τυλίγει τα λουλούδια
ο άνθρωπος βάζει το χέρι στην τσέπη του
να ψάξει για χρήματα
χρήματα για να πληρώσει τα λουλούδια
μα βάζει την ίδια στιγμή
ξαφνικά
το χέρι στην καρδιά του και πέφτει
Την ίδια στιγμή που πέφτει
τα χρήματα κυλάν καταγής
κι έπειτα πέφτουν τα λουλούδια
την ίδια στιγμή με τον άνθρωπο
την ίδια στιγμή με τα χρήματα
κι η λουλουδού στέκει εκεί
με τα χρήματα που κυλάν
με τα λουλούδια που μαδάν
με τον άνθρωπο που πεθαίνει
πραγματικά όλα αυτά είναι πολύ θλιβερά
και πρέπει κάτι να κάνει
η λουλουδού
μα δεν ξέρει πώς
δεν ξέρει
από πού ν’ αρχίσει
Είναι τόσα πράγματα που πρέπει να γίνουν
μ’ αυτόν τον άνθρωπο που πεθαίνει
αυτά τα λουλούδια που μαδάν
κι αυτά τα χρήματα
αυτά τα χρήματα που κυλάν
που δεν σταματούν να κυλάν.
Πηγή: Ρωγμή στην Ενημέρωση
