Aγαπητοί αναγνώστες / αγαπητές αναγνώστριες,
Σήμερα είναι μια σημαντική ημέρα για εμάς στο Solomon. Μετά από περίπου ένα χρόνο έρευνας, είμαστε σε θέση να μοιραστούμε μαζί σας νέα σημαντικά, άγνωστα μέχρι σήμερα στοιχεία, για το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου.
Όσοι βρίσκεστε κάποιον καιρό μαζί μας, θα γνωρίζετε πως πρόκειται για μια υπόθεση στην οποία από τον Ιούνιο του 2023, όταν το υπέρφορτο αλιευτικό βυθίστηκε εντός της ελληνικής Ζώνης Έρευνας και Διάσωσης οδηγώντας στον θάνατο πάνω από 500 ανθρώπους, έχουμε αφιερώσει την εστίαση, τους πόρους, τον κόπο – την ηρεμία μας.
Έχουμε αναδείξει τις ευθύνες των ελληνικών Αρχών. Έχουμε αποκαλύψει πως η Frontex είχε προσφερθεί να συνδράμει εκείνο το βράδυ, αλλά τα αιτήματά της έμειναν αναπάντητα. Και έχουμε δείξει πως όλα θα μπορούσαν να ήταν αλλιώς, όλα, εάν το σκάφος του Λιμενικού είχε πράξει όπως έκανε σε άσκηση λίγο καιρό μετά το ναυάγιο.
Οι αποκαλύψεις που μοιραζόμαστε σήμερα αφορούν μιαν άλλη πτυχή: τους εννέα Αιγύπτιους επιζώντες, που συνελήφθησαν γρήγορα ως «διακινητές» και υπαίτιοι του ναυαγίου, και στη συνέχεια έμειναν γνωστοί ως «οι Εννέα της Πύλου».
Η έρευνα που δημοσιεύουμε σε ελληνικά και αγγλικά πραγματοποιήθηκε σε συντονισμό του Solomon με το ARIJ (Arab Reporters for Investigative Journalism), το μεγαλύτερο δίκτυο ερευνητικής δημοσιογραφίας στον αραβικό κόσμο, και δημοσιεύεται επίσης στις εφημερίδες El País (Ισπανία) και Die Tagesszeitung (Γερμανία), και το The New Humanitarian, το διεθνές Μέσο που δημοσιεύει για ζητήματα μετανάστευσης από όλο τον κόσμο.
Έχοντας αποκτήσει αποκλειστική πρόσβαση σε περισσότερες από 700 σελίδες εσωτερικών εγγράφων των αιγυπτιακών Αρχών, η έρευνά μας αποκαλύπτει πως οι ελληνικές Αρχές γνώριζαν ότι οι εννέα Αιγύπτιοι επιζώντες δεν ήταν μέλη του πραγματικού κυκλώματος διακίνησης. Παρόλαυτα, παρέμειναν στη φυλακή επί σχεδόν ένα χρόνο.
Αμέσως μετά το ναυάγιο, οι αιγυπτιακές Αρχές ξεκίνησαν να διερευνούν το κύκλωμα που οργάνωσε την μεταφορά των μεταναστών από τη Λιβύη με προορισμό την Ιταλία. Άλλωστε, Αιγύπτιοι βρίσκονταν μεταξύ των επιζώντων, των νεκρών, των αγνοούμενων, και των κατηγορούμενων.
Στο πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας για τη διερεύνηση ποινικών υποθέσεων, που υπογράφηκε το 1986 ανάμεσα στις δύο χώρες, η αιγυπτιακή πλευρά κοινοποίησε άμεσα στην Ελλάδα τα ευρήματα των ερευνών της. Μεταξύ άλλων, απέστειλε μια λίστα συνολικά 36 υπόπτων που είχαν ταυτοποιηθεί – κανένας από τους εννέα Αιγύπτιους επιζώντες δεν αναφερόταν σε αυτή.
Οι έρευνες προχώρησαν, περιλαμβάνοντας –όπως αποκαλύπτει η έρευνά μας– και διπλωματική αποστολή των Αιγυπτίων στην Ελλάδα. Ο ίδιος ο ανώτατος κρατικός αξιωματούχος της Αιγύπτου για την καταπολέμηση της διακίνησης μεταναστών, σε κατάθεσή του που είδε το Solomon, εξέφρασε με βάση την πορεία των ερευνών τη βεβαιότητά του πως οι εννέα δεν ήταν μέλη του κυκλώματος.
«Ήταν και εκείνοι θύματα» των διακινητών, είπε, που είχαν πληρώσει για το ταξίδι από τη Λιβύη προς την Ιταλία όπως όλοι.
Η έρευνά μας αποκαλύπτει το εξής παράδοξο: την ίδια στιγμή που, δημοσίως, η ελληνική κυβέρνηση πρόβαλε την συνεργασία της με την Αίγυπτο για την καταπολέμηση των κυκλωμάτων διακίνησης, αφενός εμφανίζεται να αγνόησε παντελώς τα κρίσιμα στοιχεία που εισέφερε η Αίγυπτος.
Αφετέρου, σύμφωνα με τα αιγυπτιακά έγγραφα, η Ελλάδα αρνήθηκε να παράσχει στις αιγυπτιακές Αρχές τα στοιχεία που από πλευράς τους ζήτησαν, για την διαλεύκανση του φονικότερου ναυάγιου των τελευταίων χρόνων στη Μεσόγειο.
Μπορείτε να βρείτε την δημοσίευση στην ιστοσελίδα μας, καθώς και σχετικά slides στο Instagram, και threads σε Bluesky και Twitter. Τις επόμενες ημέρες, θα δημοσιεύσουμε και το δεύτερο μέρος της έρευνας, που παρουσιάζει πώς δούλεψε το πραγματικό κύκλωμα διακίνησης.
Σας ευχαριστούμε για την στήριξη,
Σταύρος Μαλιχούδης
wearesolomon.com
