Oυκ ολίγα είναι τα έθιμα του ελληνικού Πάσχα και ένα από αυτά είναι βέβαια το τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών.
Για κάποιους, και ειδικά για τα παιδιά, αποτελεί στιγμή που περιμένουν με ανυπομονησία μετά το δείπνο της Ανάστασης, οπότε και τα κόκκινα – αλλά και πολύχρωμα αυγά – μπαίνουν στη μάχη του τσουγκρίσματος.
Ακόμη και ξύλινα αυγά επιστράτευαν παλιότερα κάποιοι, προκειμένου να επικρατήσουν έναντι τον αντιπάλων.
Τα αυγά τα τσουγκρίζουμε συνήθως και από τις δύο πλευρές, ώστε να έχουμε δύο ευκαιρίες να νικήσουμε.
Στο «τελετουργικό» συμμετέχουν μικροί και μεγάλοι, ακούγονται γέλια, πειράγματα και ευχές γύρω από το οικογενειακό τραπέζι.
Το τσούγκρισμα και ο συμβολισμός του
Το αυγό μοιάζει «νεκρό» απ’ έξω, αλλά μέσα του κρύβει ζωή, πράγμα που συμβολίζει τον τάφο του Χριστού, ο οποίος τελικά έκρυβε μέσα του ζωή που ήρθε στο φως μετά την Ανάσταση.
Έτσι, όταν σπάει το αυγό, είναι σαν να ανοίγει ο τάφος και να φανερώνεται η Ανάσταση.
Όποιος «νικήσει» με το αυγό του (δηλαδή δεν σπάσει), λέγεται πως θα έχει τύχη και υγεία μέσα στη χρονιά.
Οι ρίζες από το Βυζάντιο
Λέγεται πάντως ότι το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη βυζαντινή αυλή από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο και τη μητέρα του Αγία Ελένη, σε επίσημη τελετή που γινόταν το πρωί της Κυριακής του Πάσχα.
Οι καλεσμένοι τότε, σύμφωνα με αυτό το σενάριο, τσούγκριζαν αυγά με τον αυτοκράτορα και τη βασιλομήτορα, πριν έρθει η ώρα του πασχαλινού γεύματος.
Όμως, ο συμβολισμός του αυγού είναι παλιός όσο και οι απαρχές του κόσμου και όλοι οι πολιτισμοί, Αιγύπτιοι, Ινδοί και Πέρσες, όπως και όλοι οι παλιοί μύθοι του πλανήτη από την Πολυνησία ως τη Φινλανδία, πίστευαν πως ο κόσμος γεννήθηκε μέσα από ένα τεράστιο αυγό.
Αυγό, σύμβολο της ζωής, αυγό, σύμβολο της αναγέννησης
Επίσης, σύμφωνα με τον μύθο, όταν μετά την Ανάσταση του Κυρίου, η Μαρία η Μαγδαληνή πήγε στον Τιβέριο Καίσαρα να του ανακοινώσει πως «Χριστός Ανέστη», εκείνος απάντησε ειρωνικά, «ναι, όπως αυτό εδώ το αυγό είναι κόκκινο», δείχνοντας ένα αυγό εκεί κοντά του.
Μεμιάς το αυγό βάφτηκε κόκκινο και ο Τιβέριος ασπάστηκε τη νέα θρησκεία.
Το κόκκινο χρώμα
Επομένως, και το χρώμα βέβαια έχει τον δικό του συμβολισμό.
Εκτός από όσα λέει ο παραπάνω μύθος, τα αυγά βάφονται παραδοσιακά κόκκινα -μάλιστα συγκεκριμένα τη Μεγάλη Πέμπτη- για να συμβολίζουν το αίμα του Χριστού που χύθηκε στη Σταύρωση.
Είναι έντονο, ζωντανό χρώμα, που θυμίζει επίσης χαρά και γιορτή.
Ήδη από τα προχριστιανικά χρόνια πάντως, το κόκκινο χρώμα είναι ταυτισμένο με την ανανέωση και την ανθοφορία της φύσης.
Βέβαια, με την πάροδο των χρόνων οι περισσότεροι βάζουν περισσότερο χρώμα στα πασχαλινά αυγά, βάφοντάς τα σε πολλά διαφορετικά χρώματα και με σχέδια.
ΠΗΓΗ: cookout.gr