Αγαπητή αναγνώστρια, αγαπητέ αναγνώστη,
Δύο χρόνια μετά το φονικότερο ναυάγιο που γνώρισε η Μεσόγειος τα τελευταία χρόνια, με περισσότερους από 600 νεκρούς – άνδρες, γυναίκες και παιδιά – 17 στελέχη του Λιμενικού Σώματος παραπέμπονται στον ανακριτή.
Όπως έγινε γνωστό, ανάμεσα στα στελέχη του Λιμενικού κατά των οποίων ασκήθηκαν ποινικές διώξεις από την Εισαγγελία του Ναυτοδικείου Πειραιά, βρίσκονται: ο τότε αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, ο πλοίαρχος του σκάφους ΠΠΛΣ-920 (του σκάφους του Λιμενικού που βρισκόταν στο σημείο κατά το συμβάν), το πλήρωμα, καθώς και μέλη των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών (που επιζώντες μας είχαν περιγράψει ως «μασκοφόρους άνδρες»).
Οι κατηγορίες αφορούν αδικήματα κακουργηματικού και πλημμεληματικού χαρακτήρα, όπως:
- πρόκληση του ναυαγίου και παράλειψη προσφοράς βοήθειας στους επιβαίνοντες τους αλιευτικού σκάφους (για τον πλοίαρχο),
- συνέργεια στα παραπάνω (για το πλήρωμα),
- έκθεση σε κίνδυνο ανθρώπων για τους οποίους υπήρχε νομική υποχρέωση διάσωσης (για τον πλοίαρχο, το πλήρωμα, αξιωματικούς και τον τότε αρχηγό του Λιμενικού).
Το πόρισμα του Συνηγόρου
Τον Φεβρουάριο του 2024, πόρισμα του Συνήγορου του Πολίτη διαπίστωνε σαφείς ενδείξεις πως οκτώ αξιωματικοί είχαν παραβλέψει τον κίνδυνο που διέτρεχαν οι 750 επιβαίνοντες του αλιευτικού. Το πόρισμα διαπίστωνε, επίσης, παραλείψεις του Λιμενικού κατά τη διάρκεια της επιχείρησης διάσωσης, που εξέθεσαν τους ανθρώπους σε κίνδυνο.
Τα ευρήματα βασίστηκαν σε ανεξάρτητη έρευνα που διενεργήθηκε από τον Συνήγορο του Πολίτη, ξεκινώντας τον Νοέμβριο του 2023. Μετά την ολοκλήρωση της, το πόρισμα διαβιβάστηκε στο Υπουργείο Ναυτιλίας και στην Εισαγγελία του Ναυτοδικείου Πειραιά.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας αμφισβήτησε την εγκυρότητα της έρευνας, υποστηρίζοντας ότι:
«Το πόρισμα αντικειμενικά επιχειρεί να μεταθέσει τη συζήτηση από τα εγκληματικά δίκτυα των διακινητών στα στελέχη του Λιμενικού Σώματος, που αγωνίζονται νυχθημερόν για την προστασία της χώρας».
Από την πλευρά του, ο Συνήγορος του Πολίτη, τόσο κατά την ανακοίνωση της έναρξης της έρευνας όσο και μετά την ολοκλήρωσή της, κατήγγειλε ότι το Λιμενικό δεν του κοινοποίησε κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία θα συνέβαλαν ουσιαστικά στη διερεύνηση των ευθυνών.
Η δημοσιογραφική έρευνα του Solomon
Το Solomon έχει καλύψει με σειρά ερευνών το μεγαλύτερο ναυάγιο που γνώρισε η θάλασσά μας.
Αμέσως μετά το ναυάγιο, αποκαλύψαμε το SOS που είχε εκπέμψει το αλιευτικό πολλές ώρες πριν την πρόκληση του ναυαγίου. Τεκμηριώσαμε, από κοινού με τους συνεργάτες μας, την ύπαρξη του μπλε σχοινιού του Λιμενικού, στο οποίο επιζώντες αποδίδουν την ανατροπή του σκάφους τους, καθώς και τις ενδείξεις αλλοίωσης των καταθέσεων των επιζώντων.
Παρουσιάσαμε την εσωτερική έκθεση της Frontex για το ναυάγιο, σύμφωνα με την οποία το Λιμενικό ξεκίνησε επιχείρηση διάσωσης μόνο όταν «ήταν πλέον πολύ αργά για να σωθούν όλοι οι μετανάστες», ενώ στη συνέχεια αρνήθηκε να απαντήσει και σε ερωτήματα γύρω από τις συνθήκες του ναυαγίου.
Στην πιο πρόσφατη διασυνοριακή έρευνά μας, αποκαλύψαμε πως οι ελληνικές Αρχές γνώριζαν ότι οι εννέα επιζώντες του ναυαγίου δεν ήταν μέλη του δικτύου διακίνησης – ωστόσο παρέμειναν για έναν ολόκληρο χρόνο στη φυλακή.
Μπορείς να βρεις όλες τις έρευνες και τα ρεπορτάζ του Solomon για το ναυάγιο της Πύλου εδώ.
Σταύρος Μαλιχούδης,
Αρχισυντάκτης
Solomon