Πριν ακόμα ολοκληρώσει το έργο της η “Αντιπαροχή” κοντά στα ΄57 με ΄58 εκεί στη Βασιλέως Κωνσταντίνου – στο δρόμο της “Λάουρας” – που σήμερα λέγεται Νικηφορίδη υπήρχε ένα hamam. Οι πρόσφυγες της καταστροφής του ΄22 φέρανε μαζί τους τον πλούτο της μουσικής αλλά και τον πλούτο του σώματος και της ψυχής που τους δίδαξε η Ανατολή.
Παραδόσεις αιώνων ταξίδεψαν μαζί με τους καημούς και τα πάθη και φώλιασαν σε τούτο το κομμάτι στους πρόποδες του Υμηττού. Χώροι που συνέδεσαν το όνομά τους με τη συνάντηση, την επικοινωνία, τη χαλάρωση, την ψυχική και σωματική υγιεινή. Άλλο πράγμα το μπάνιο στη σκάφη με το μπρίκι και άλλο το hamam.
H οικογένεια σύσσωμη, από τη γιαγιά, τα παιδιά μέχρι και τα εγγόνια, έδιναν το ραντεβού για την συνάντηση αυτή. Πάντα το βράδυ, δεν ξέρω γιατί, ίσως για να τους υποδεχθεί η νύχτα εξαγνισμένους και έτοιμους. Εμείς μικροί, παιδιά τεσσάρων πέντε χρονών, μας κρατούσαν απ΄ το χέρι οι μεγαλύτεροι στο “ταξίδι” απ΄ την Κύπρου ως Βασιλέως Κωνσταντίνου.
Οι χώροι μοιρασμένοι. Αριστερά οι άνδρες, δεξιά οι γυναίκες μαζί με τα παιδιά. Μέσα από πάνινες τσάντες έβγαιναν τα τσόκαρα, οι πετσέτες, τα καθαρά εσώρουχα. Η αίσθηση της υγρασίας και των ατμών σε απάλλασσαν από τον “έξω κόσμο”. Καθισμένοι σε ξύλινους πάγκους βγάζαμε τα ρούχα για να μας υποδεχθεί ο “μέσα κόσμος”.
Ποιο γυναικείο σώμα σήμερα φωλιάζει σε ένα κομπινεζόν με νταντέλα και λεπτές τιράντες; Ένα ένα τα ρούχα έπαιρναν τη θέση τους στα ντουλαπάκια και τα γυμνά σώματα στους θερμούς και υγρούς λουτήρες του hamam. H εικόνα του γυμνού στη θηλυκή του πλευρά από τη γιαγιά ως την ηλικία των παιδιών ήταν για μας μια διαδρομή από την κόλαση της ντροπής στο παράδεισο της απόλαυσης. Τα αγόρια με χάχανα και σκουντήματα με τον αγκώνα, τα κορίτσια με γυρισμένες πλάτες και αγκαλιές μεταξύ τους. Τα τάσια με το ζεστό νερό να λούζουν και τα χαβλού, κάτι μικρά πετσετάκια σε μέγεθος τετραδίου, να είναι το εργαλείο στα χέρια της χαμαμτζούς για τον καθαρισμό του σώματος. Οι γυναίκες καθιστές σε πλακόστρωτους πάγκους. Τα παιδιά που να βάλουν κώλο κάτω. Κουβέντα μέσα σε ατμούς και την μυρωδιά από το σαπούνι. Το νερό να κυλά και να χάνεται στα μπούνια μαζί με το χρόνο. Δεν θέλαμε ποτέ να τελειώσει αυτό το “ταξίδι”. Ήταν για μας η κρυφή επιθυμία, ένα σχολείο χωρίς κανόνες και πρέπει, μια ισορροπία της ψυχής των τεσσάρων πέντε χρόνων.
Ποτέ δεν πήγαμε από την πλευρά των ανδρών. Ούτε έμαθα ποτέ τη δική της μαγεία. Τα χρόνια της ωρίμανσης μας βρήκαν στα WC της πολυκατοικίας. Τώρα έχουμε τα SPA και τα Jacuzzi. Χάθηκαν τα “ταξίδια” των κρυφών μας πόθων. Όπως χάθηκαν η γιαγιά, η μαμά, η θεία Λούλα, η ομορφότερη όλων, η Άννα και η Ελένη.
Γιώργος Τζανίνης. Αναδημοσίευση απο την εφημερίδα “Διαδρομές”
Y.Γ: Η φωτογραφία είναι από την ταινία ” WOMEN WITHOUT MEN
