Ζούμε ένα από τα πιο ζεστά καλοκαίρια που πέρασαν ποτέ (αν όχι το ζεστότερο). Η άσφαλτος βράζει, τα αυτοκίνητα καίνε, ο ήλιος βαράει κατακέφαλα. Η ανάσα της πόλης είναι πυρωμένη. Ακόμη και το βράδυ δεν υπάρχει ανακούφιση: τα τσιμέντα βγάζουν τη ζέστη που ρούφηξαν όλη μέρα.
Κάθε χρόνο, χιλιάδες συμπολίτες μας «φεύγουν» πρόωρα, γιατί το σώμα τους δεν αντέχει τη θερμική καταπόνηση, αλλά αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ απ’ τα κανάλια. Ειδήσεις γίνονται μόνο οι τουρίστες που χάνονται από θερμοπληξία.
Αν τα καλοκαίρια είναι ζεστά, οι πόλεις μας τα κάνουν χειρότερα. Τα υλικά δομής (τσιμέντο, τούβλο, άσφαλτος, γυαλί) είναι άριστοι θερμοσυσσωρευτές. Λες και φτιάχτηκαν επίτηδες, για να απορροφούν τις ακτίνες του ήλιου και να τις εκπέμπουν με τη μορφή θερμικής ακτινοβολίας. Κι επειδή στην πόλη τα τσιμέντα είναι πολλά, δεν προλαβαίνουν να κρυώσουν. Γι αυτό στο χωριό κάνει ψύχρα το βράδυ, αλλά στην πόλη όχι. Το μόνο πράγμα που μπορεί να σώσει την πόλη από την υπερθέρμανση είναι το πράσινο. Όλοι οι επιστήμονες συμφωνούν: τα φυτά απορροφούν θερμότητα χωρίς να την ακτινοβολούν στο περιβάλλον, ενώ χαμηλώνουν τη θερμοκρασία γύρω τους, μέσω της εξατμισοδιαπνοής. Τα δέντρα έχουν την καλύτερη απόδοση, που φτάνει έως και 10 κλιματιστικά! Ναι, καλά διαβάσατε, δέκα. Η σκιά που δημιουργούν τα δέντρα εμποδίζει τα δομικά υλικά γύρω τους να πυρώσουν, μειώνει τον δικό μας λογαριασμό ρεύματος, ενώ παράλληλα μας ανακουφίζει όταν περνάμε από κάτω τους (για τα άλλα τους οφέλη, δεν φτάνει όλη η εφημερίδα.) Η λύση λοιπόν για το φαινόμενο της θερμικής νησίδας είναι απλή: λιγότερα δομικά υλικά, περισσότερο πράσινο, κατά προτίμηση δέντρα.
Στην Ολλανδία λοιπόν, οι δήμοι προτρέπουν τους πολίτες να ξηλώσουν τις πλάκες των πεζοδρομίων και να δημιουργήσουν αστικούς κήπους. Μάλιστα οι δήμοι έχουν ξεκινήσει διαγωνισμό για το ποιος θα ξηλώσει τη μεγαλύτερη έκταση. Στην Κολομβία, δημιουργούν πράσινους διαδρόμους. Έχουν ήδη φυτέψει 880.000 δέντρα και υπολογίζουν πως η θερμοκρασία γύρω τους είναι γύρω στους 4-5 βαθμούς χαμηλότερη. Στο Παρίσι αναπλάθουν πλατείες ξηλώνοντας το τσιμέντο και φυτεύοντας μικρά αστικά δάση.
Κι εμείς; Τι κάνουμε εμείς για να αποτρέψουμε την υπερθέρμανση των πόλεών μας και να προστατέψουμε τους εαυτούς μας από τη θερμική καταπόνηση; Πόσο προσέχουμε, πόσο προστατεύουμε το πράσινο που μας δροσίζει;
Η βασική «φροντίδα» που επιφυλάσσουμε στα δέντρα της πόλης είναι το «κλάδεμα». Αμέτρητα ευρώ ξοδεύονται κάθε χρόνο για εργασίες που κανονικά γίνονται στα χωράφια, για να πάρουμε καλύτερο καρπό. Σε μια πόλη όπου ο ζητούμενος καρπός είναι η σκιά των δέντρων, τι νόημα έχει να την κάνουμε μικρότερη; Δεν έχει σημασία, αυτό μάθαμε, αυτό κάνουμε…
Κι με τα δομικά υλικά τι γίνεται; Οι δήμοι και οι εργολάβοι συνεχίζουν να προσκυνούν το Άγιο Τσιμέντο. Όλες οι αναπλάσεις περιλαμβάνουν υποχρεωτικά τσιμεντένιες πλατείες, τσιμεντένια παγκάκια, τσιμεντένια σιντριβάνια… Πάντα είναι τα δέντρα που πρέπει να «θυσιαστούν» για χάρη της ανάπλασης, γιατί … ενοχλούν. Εμποδίζουν. Ποιον; Τους εκσκαφείς; Τις μπετονιέρες; Το τσιμέντο είναι αυτό που ενοχλεί κι έχουμε παραπάνω από όσο χρειάζεται. Δέντρα δεν έχουμε αρκετά.
Φαίνεται πως λεφτά υπάρχουν για αναπλάσεις. Καιρός είναι ν’ αρχίσουμε να τα δίνουμε σε φυτώρια αντί σε μπετονιέρες. Και, αντί γι αλυσοπρίονα, ας δώσουμε στους εργάτες φτυάρια και δενδρύλλια. Ας βιαστούμε να κάνουμε τις πόλεις μας λιγότερο απάνθρωπες πριν σκάσουμε σαν τα ποντίκια…
