Οι κρίσιμες και αρνητικές εξελίξεις που δρομολογούνται από την Κυβέρνηση και την Περιφερειακή Αρχή της Αττικής, ήταν το αντικείμενο της χθεσινής (20/1) συνεδρίασης της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων της Αττικής (ΠΕΔΑ). Για την ενημέρωση των πολιτών του Βύρωνα και των άλλων Δήμων, σχετικά με όσα πρωτοφανή διαδραματίζονται τον τελευταίο χρόνο στον πολύπαθο τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων, ακολουθεί αναλυτικά η τοποθέτηση του Δημάρχου Βύρωνα Γρηγόρη Κατωπόδη:
“Συναδέλφισσες και συνάδελφοι,
Είμαστε αντιμέτωποι με πολλές και σοβαρές εξελίξεις.
Η πρώτη ομάδα εξελίξεων αφορά το θεσμικό πλαίσιο.
Τον περασμένο Αύγουστο, εγκρίθηκε το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης ενώ πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η διαβούλευση για νέο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση.
Δε θα σταθώ ούτε στο γεγονός ότι εισάγεται η καύση, ούτε στις πολλές μονάδες επεξεργασίας με ΣΔΙΤ που και οι δύο είναι λύσεις πανάκριβες και στηρίζονται στη διατήρηση υψηλών ποσοστών σύμμεικτων απορριμμάτων.
Θα σταθώ όμως στο γεγονός ότι επιλέγονται ως μονόδρομος τα αμαρτωλά, αδιαφανή και απολύτως αναποτελεσματικά (μετά από 20 χρόνια λειτουργίας) ιδιωτικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. Βλέπουμε όλοι πόσα βγαίνουν στη φόρα με αφορμή τον πόλεμο ανάμεσα στην ΕΕΑΑ και την Ανταποδοτική Ανακύκλωση. Διασπαθίζονται εκατομμύρια, η ανακύκλωση πατώνει και εμείς μιλάμε ακόμη για το αν έχει περιβαλλοντική συνείδηση ο κόσμος! Θα σταθώ ακόμη στο γεγονός ότι επεκτείνουν την μέθοδο των ΣΔΙΤ από την αποκομιδή μέχρι και την τελική διάθεση. Αν αυτές οι εξελίξεις συνεχιστούν, οι πολίτες θα φτάσουν να πληρώνουν για τα σκουπίδια περισσότερο από το ρεύμα.
Η δεύτερη ομάδα εξελίξεων αφορά την τιμολογιακή πολιτική του ΕΣΔΝΑ για την οποία τα είπαμε και στην προηγούμενη συζήτηση.
- Δεν υπάρχει καμία λογική να χρεώνει ο ΕΣΔΝΑ τα πράσινα με την ίδια τιμή είτε είναι καθαρά είτε ανακατεμένα με σκουπίδια. Δεν υπάρχει καμία λογική να χρεώνει τα καθαρά ανακυκλώσιμα (που ο Δήμος Βύρωνα τα παραδίδει ξεχωρισμένα και με 95% καθαρότητα). Και ακόμη περισσότερο δεν υπάρχει καμία λογική το ποσοστό της ανακύκλωσης να δίνεται σαν έκπτωση στα σύμμεικτα! Αν θέλουμε να γίνει διαλογή στην πηγή πρέπει το κίνητρο να αφορά τα ίδια τα ξεχωρισμένα πράσινα και τα ανακυκλώσιμα. Και αν θέλουμε να γίνει πρόληψη στην παραγωγή απορριμμάτων και να είμαστε κοινωνικά δίκαιοι, πρέπει τα σύμμεικτα να χρεώνονται ανάλογα με το πόσα σκουπίδια παράγονται κατά κεφαλήν. Δεν μπορεί κάτοικοι Δήμων της Αθήνας που παράγουν τα μισά σκουπίδια από άλλους, να χρεώνονται ακριβότερα το κιλό, δεν μπορεί δηλαδή οι πλουσιότεροι να θάβουν περισσότερα σκουπίδια και να χρεώνονται λιγότερο.
- Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία λογική να χρεώνονται όλοι οι Δήμοι με την εισφορά ταφής, στο βαθμό που δεν υπάρχουν Μονάδες Μηχανικής Επεξεργασίας, που δεν υπάρχουν Μονάδες κομποστοποίησης, που δεν έχει βρεθεί τρόπος να χωροθετήσουμε νόμιμες εγκαταστάσεις διαχείρισης ούτε καν νόμιμα αμαξοστάσια και σταθμούς μεταφόρτωσης ανακυκλώσιμων. Στο βαθμό που εξαγγέλλονται μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων και καύσης και όχι μονάδες για την ανακύκλωση του χαρτιού, του πλαστικού, του γυαλιού, του μετάλλου, του ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Τιμωρούνται οι Δήμοι και οι πολίτες για μια διαχείριση που δεν εξαρτάται από αυτούς.
- Πάνω από το 1/3 του κόστους λειτουργίας του ΕΣΔΝΑ, αφορά τα ανταποδοτικά για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής. Που πηγαίνουν αυτά τα υπέρογκα ποσά; Πηγαίνουν στην περιβαλλοντική αποκατάσταση; Στις δεντροφυτεύσεις; Στον έλεγχο και την προστασία της υγείας των κατοίκων της Φυλής; Το κόστος αυτό το πληρώνουν όλοι οι κάτοικοι της Αττικής. Δεν πρέπει κάποτε να αρχίσει να δίνεται ένας απολογισμός για το που πηγαίνει;
Η τρίτη ομάδα εξελίξεων αφορά τη λειτουργία του ΕΣΔΝΑ, τον ΧΥΤΑ Φυλής και τις Μονάδες Επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων
- Πριν από σχεδόν ένα χρόνο, ανακοινώθηκε ότι ο ΕΣΔΝΑ θα μοιράσει 80 απορριμματοφόρα και κάδους για τη συλλογή των βιοαποβλήτων και μας ζητήθηκε να υποβάλλουμε αιτήματα, λέγοντάς μας ότι όλοι οι Δήμοι θα πάρουν από τουλάχιστον ένα απορριμματοφόρο και ένα αριθμό κάδων. Ένα χρόνο μετά, παρότι κάνω διαρκείς επικοινωνίες από το καλοκαίρι δεν παίρνω καμία απολύτως ενημέρωση. Δηλαδή, με τα δικά μας λεφτά, του δικού μας Συνδέσμου, αγοράσθηκε εξοπλισμός και κανείς, ούτε αιρετός ούτε υπηρεσιακός, δε μας λέει πως και με ποια κριτήρια τον μοίρασαν και γιατί ένας μεγάλος Δήμος δεν πήρε τίποτε.
- Αντί να μας απαντήσουν, δεχόμαστε συνεχείς κλήσεις από γραμματειακό προσωπικό που μας πιέζουν να απαντήσουμε για μια νέα προγραμματική σύμβαση, στην οποία αναφέρεται μια ποικιλία ειδών που θα προμηθευτεί ο ΕΣΔΝΑ, χωρίς να λένε ούτε καν τι θα πάρει ο κάθε Δήμος. Δηλαδή μας ζητούν να υπογράψουμε μια προγραμματική σύμβαση με άγνωστο περιεχόμενο και άγνωστο ύψος. Μαθαίνουμε ότι αφορά 222 εκατομμύρια.
- Και ενώ συμβαίνουν αυτά, μαθαίνουμε για την έγκριση τεράστιων έργων για την αύξηση του μεγαλύτερου σκουπιδότοπου της Ευρώπης, που συνιστά μνημείο χάους και περιβαλλοντικού εγκλήματος όπως λέει η Κομισιόν. Μαθαίνουμε δια στόματος περιφερειάρχη ότι εγκαταλείπεται ο ισχύων ΠΕΣΔΑ που δεν έχει ακόμη αναθεωρηθεί και ότι αντί για δύο ΜΕΑ στον κεντρικό τομέα της Αθήνας, θα γίνουν μια μέσα στη Φυλή και μια στο Σχιστό.
- Όλες αυτές οι σοβαρές εξελίξεις αποφασίζονται ερήμην των Δήμων και ερήμην του ΔΣ του ΕΣΔΝΑ, από 7 μελή εκτελεστική επιτροπή.
Για να μη σας κουράζω άλλο, εμείς ως Δήμος Βύρωνα έχουμε τη διάθεση να συνεργαστούμε και να καταθέσουμε τις προτάσεις μας που απορρέουν από την 15χρονη εμπειρία μας στην περιπέτεια της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή μέσα στο αντίξοο ελληνικό θεσμικό σύστημα. Για το λόγο αυτό θα κάνουμε μια πρόταση:
Η ΠΕΔ Αττικής δεν συνεδρίασε και δεν τοποθετήθηκε στη διαβούλευση για το νέο ΕΣΔΑ, ούτε στο νέο νομοσχέδιο για την Ανακύκλωση, παρότι είναι δύο κρίσιμα κείμενα που καθορίζουν την πορεία της διαχείρισης των απορριμμάτων. Προτείνω λοιπόν να συγκροτηθεί ομάδα εργασίας Δημάρχων της ΠΕΔΑ που θα αναλάβει να επεξεργαστεί συνολικά τις προτάσεις μας τόσο για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου όσο για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική ενόψει και του νέου ΠΕΣΔΑ, σε σύντομο διάστημα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Νομίζω ότι ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά, αν πιστεύουμε ότι η διαχείριση των απορριμμάτων είναι δημοτική υπόθεση όπως σε όλη την Ευρώπη και ότι πρέπει να ακολουθήσει την σωστή ιεράρχηση με την πρόληψη, διαλογή στην πηγή και οφέλη για τους πολίτες, τότε έχουμε υποχρέωση να τεκμηριώσουμε τις θέσεις μας και να αγωνιστούμε για να τις κάνουμε πράξη”.
