Τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά απ’ ότι τα παρουσιάζουν πολιτικά, επιχειρηματικά, δημοσιογραφικά «στελέχη» στη χώρα μας. Η τουριστική πολιτική των τελευταίων κυβερνήσεων έχει οδηγήσει τον κλάδο του τουρισμού περίπου στο 30% του Α.Ε.Π. Κι αυτό σε έναν τραγικό συνδυασμό με την αποβιομηχάνιση και την υποβάθμιση της πρωτογενούς παραγωγής (αγροτική παραγωγή, αλιεία, εξορύξεις) έχει φέρει την οικονομία της χώρας σε τρομακτική ύφεση και τον ίδιο τον τουρισμό σε καταστροφική κατάσταση.
Του Γιώργου Αληθινού
Όλοι μας βλέπουμε καθημερινά τα προβλήματα που έχει επιφέρει στον τουρισμό της χώρας η βαθειά οικονομική κρίση, εξ’ αιτίας της εξάπλωσης του κορονοιού Covid-19. Όλοι μιλάνε για κρίση της «βαριάς βιομηχανίας» της ελληνικής οικονομίας.
Επειδή τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά απ’ ότι τα παρουσιάζουν πολιτικά, επιχειρηματικά, δημοσιογραφικά «στελέχη» στη χώρα μας, θα προσπαθήσουμε σ’ αυτό το άρθρο, με συντομία, να βάλουμε το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις.
Πρώτον, ο όρος «βαριά βιομηχανία» αποτελεί ένα εύρημα αντιεπιστημονικό και παραπλανητικό. Δεν είναι ο τουρισμός βιομηχανία, ούτε βαριά, ούτε ελαφριά, πρόκειται για έναν σημαντικότατο κλάδο οικονομικής δραστηριότητας του τομέα των υπηρεσιών, άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενο και διασυνδεδεμένο με άλλους τουλάχιστον 15 κλάδους.
Δεύτερον, ο τουρισμός είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στις διακυμάνσεις της οικονομικής συγκυρίας. Οποιαδήποτε μικρή ή μεγάλη κρίση, οικονομική, γεωπολιτική ή και υγειονομική όπως η σημερινή, έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στην απόδοση του κλάδου του τουρισμού.
Τρίτον, η πολιτική ενίσχυσης της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού (αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν «ολλανδική ασθένεια»), δηλαδή μεγάλη συμμετοχή του κλάδου στο Α.Ε.Π. της χώρας, αποτελεί επικίνδυνη κατάσταση για την οικονομία της χώρας.
Ακριβώς αυτό που ζούμε σήμερα στην Ελλάδα.
Η τουριστική πολιτική των τελευταίων κυβερνήσεων έχει οδηγήσει τον κλάδο του τουρισμού περίπου στο 30% του Α.Ε.Π. Κι αυτό σε έναν τραγικό συνδυασμό με την αποβιομηχάνιση και την υποβάθμιση της πρωτογενούς παραγωγής (αγροτική παραγωγή, αλιεία, εξορύξεις) έχει φέρει την οικονομία της χώρας σε τρομακτική ύφεση και τον ίδιο τον τουρισμό σε καταστροφική κατάσταση. Ο υπουργός Τουρισμού δήλωσε πρόσφατα ότι στόχος της κυβέρνησης για φέτος (2020) είναι τα έσοδα απ’ τον τουρισμό να φτάσουν τα 4 δις ευρώ, όταν το 2019 ήταν 18 δις!
Τέταρτον, η άσχημη κατάσταση του τουρισμού, όπως είναι κατανοητό, επιφέρει αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις σε όλους τους εμπλεκόμενους με αυτόν κλάδους (μεταφορές, εστίαση, αγροτικά κ.λ.π.), γενικεύοντας τα κρισιακά φαινόμενα σ’ όλο το εύρος της ελληνικής οικονομίας.
Πέμπτον, το ξεπούλημα των αεροδρομίων και των λιμανιών της χώρας, η ανυπαρξία εθνικού αερομεταφορέα, η εξάρτηση από τις πολυεθνικές αεροπορικές εταιρείες και τους μονοπωλιακούς κολοσσούς των tour operators, έχουν καταντήσει τον ελληνικό τουρισμό υποχείριο και πιόνι της τουριστικής πολιτικής των παγκόσμιων παικτών του τουρισμού. Η TUI, για παράδειγμα, μέσω του επικεφαλής της στην Ελλάδα βάζει ως στόχο αφίξεων για φέτος το 50% των περασμένων ετών, απαιτώντας μάλιστα την κατάργηση καραντίνας, τεστ και όποιας άλλης προστασίας για τον πληθυσμό των τουριστικών περιοχών!
Έκτον, ως συνέπεια της εξάρτησης που λέμε παραπάνω, κανείς από τους αρμόδιους για τον τουρισμό στην Ελλάδα (πρωθυπουργός, υπουργός, πρόεδρος Ε.Ο.Τ.) δεν μιλάει για τον εσωτερικό τουρισμό, για το πως θα κάνουν διακοπές οι Έλληνες στη χώρα τους!
Ενδιαφέρον, ε; Κατανοητόν δε! Κατ’ αρχήν, ξέρουν ότι με την πολιτική των μνημονίων της τελευταίας δεκαετίας έχουν επιφέρει τέτοια φτώχεια, που οι διακοπές έχουν γίνει είδος πολυτελείας, απλησίαστο για πάρα πολλούς συμπατριώτες μας, άρα άστους στην μιζέρια τους. Κι αυτά περί κοινωνικού τουρισμού είναι άλλα λόγια ν΄αγαπιόμαστε. Με επικοινωνιακές φανφάρες ανακοινώνουν κυβέρνηση και Ο.Α.Ε.Δ. εκατοντάδες χιλιάδες κοινωνικού τουρισμού, αποκλείοντας τους μακροχρόνια άνεργους, 600.000 ανθρώπους και τις οικογένειές τους που δεν έχουν από πουθενά καμία στήριξη, αποκλείοντας τις «πλούσιες» οικογένειες όπου ένας έχει την «τύχη» να δουλεύει.
Το κυριότερο όμως είναι ότι τα συμφέροντα που εξυπηρετεί η τουριστική πολιτική τους, είναι άμεσα συνδεδεμένα με τους μονοπωλιακούς κολοσσούς των tour operators, τις ξένες αεροπορικές εταιρείες και τις μεγάλες ξενοδοχειακές πολυεθνικές. Γι’ αυτό και τα σόου με τα ηλιοβασιλέματα εις άπταιστον Αγγλικήν, την ίδια στιγμή που, εν μέσω πανδημίας, μεγάλα ξενοδοχεία με χιλιάδες κλίνες σε Κρήτη, Ρόδο εξαγοράζονταν από πολυεθνικές ξενοδοχειακές εταιρείες και ταυτόχρονα εκατοντάδες ξενοδοχεία παραμένουν κλειστά.
Έβδομον, ως συνέπεια επίσης της εξάρτησης που λέμε παραπάνω, κανείς από τους αρμόδιους για τον τουρισμό στην Ελλάδα δεν έχει λάβει ουσιαστικά μέτρα:
• για τους δεκάδες χιλιάδες άνεργους στον τουρισμό – επισιτισμό, οι οποίοι έχουν φτάσει στα όρια της εξαθλίωσης,
• για τις χιλιάδες μικρές-μεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να ξανανοίξουν,
• για τις χιλιάδες μικρές-μεσαίες επιχειρήσεις που είναι συνδεδεμένες με τον τουρισμό και έκλεισαν
Όγδοον, επειδή οι αρμόδιοι για τον τουρισμό στην Ελλάδα δεν έχουν ούτε συγκεκριμένη πολιτική, αλλά ούτε και όραμα για τον τουρισμό σ’ αυτήν την υπέροχη χώρα, είμαστε μάρτυρες αυτής της αλλοπρόσαλλης (το λιγότερο) συμπεριφοράς εκ μέρους τους: μια κλείνουμε τα σύνορα μια τ’ ανοίγουμε, μια θα έχουμε καραντίνα μια όχι, θα είναι υποχρεωτικό το τεστ, μετά δεν θα είναι, οι χώρες από όπου θα επιτρέπουμε τουρίστες αλλάζουν καθημερινά, απαγορεύονται οι πτήσεις από Σουηδία, αλλά έρχεται αεροπλάνο γεμάτο με Σουηδούς στη Ρόδο και πάει λέγοντας. Εδώ, σε σχέση και με τα παραπάνω, ταιριάζει το πανηγυριώτικο «όποιος πληρώνει παραγγέλνει τη μουσική».
Ένατον, θέλει πολλή δουλειά, που πρέπει γίνει όμως, αν θέλουμε να παραγγέλνουμε τη μουσική και στον τουρισμό, εμείς οι ίδιοι.
Δέκατον, ενδεικτικά θα μπορούσαμε εδώ να αναφέρουμε μια σειρά μέτρων αυτής της δουλειάς:
• οργανική ένταξη και αλληλοσύνδεση του τουριστικού κλάδου στον συνολικό παραγωγικό στρατηγικό σχεδιασμό της ελληνικής οικονομίας,
• ολιστική προσέγγιση του τουριστικού τομέα , αποτελεσματική σύνδεση του τουρισμού με την παραγωγή άλλων κλάδων, πρωτίστως με τον πρωτογενή τομέα και κλάδους του τριτογενούς τομέα (υπηρεσίες),
• αρμονική, λειτουργικά και επιχειρησιακά, σχέση του συνολικού τουριστικού προϊόντος με τις περιφερειακές κατανομές του,
• στρατηγική επανατοποθέτηση της χώρας στον διεθνή τουριστικό χάρτη,
• επανάκτηση των αναπτυξιακών εργαλείων για μια τουριστική ανάπτυξη – αεροδρομίων και λιμανιών, εθνικού αερομεταφορέα κ.λ.π.,
• άμεση, ουσιαστική και καθοριστική σύνδεση του τουρισμού με τις ανάγκες προστασίας του φυσικού, πολιτιστικού και κοινωνικού περιβάλλοντος,
• προώθηση των ειδικών μορφών τουρισμού με προτεραιότητα στις μορφές ήπιας ανάπτυξης,
• Επαναναφορά των επιπέδων μισθών και συντάξεων σε αξιοπρεπή επίπεδα και σταδιακή βελτίωσή τους,
• Μέτρα προστασίας των ανέργων, με ειδικές ρυθμίσεις που υπαγορεύονται από τις ιδιαιτερότητες του τουριστικού τομέα, κατάργηση όλων των μορφών ‘μαύρης’ και ανασφάλιστης εργασίας,
• φορολογικές ρυθμίσεις για διευκόλυνση της ανάπτυξης του τουρισμού, οργανικά ενταγμένες στα πλαίσια ενός ενιαίου φορολογικού συστήματος,
• λειτουργική και επιχειρησιακή αναβάθμιση των δημόσιων τουριστικών δομών ( υπ. Τουρισμού, ΕΟΤ κ.λ.π.),
• ανασχεδιασμό, βελτίωση και αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης.
Αυτά!
Η εφημερίδα μας είναι στη διάθεση όλων των αναγνωστών της για διεξοδική συζήτηση εφ’ όλης της ύλης ΚΑΙ για τα θέματα του τουρισμού.
