Οι χώρες που θα ολοκληρώσουν πρώτες τον εμβολιασμό δεν θα προστατεύσουν μόνο την υγεία των πολιτών τους αλλά θα ανακάμψουν και πρώτες οικονομικά.
Της Βασιλικής Σιούτη
ΑΣΦΑΛΗ ΕΜΒΟΛΙΑ ΠΛΕΟΝ έχουμε. Είναι η ταχύτητα των εμβολιασμών τώρα που θα κρίνει πότε θα βγει ο κόσμος από την καραντίνα και θα πάρει τη ζωή του πίσω.
Ο εμβολιασμός είναι ο μόνος τρόπος που έχει η ανθρωπότητα για να σταματήσει τον ιό και αυτό θα συμβεί μόλις εμβολιαστεί το 60%-70% του πληθυσμού, στόχος που δεν ξέρουμε αν θα είναι τελικά εφικτός μέχρι να αρχίσει το καλοκαίρι. Ίσως για κάποιες χώρες να είναι και για κάποιες όχι. Αυτή είναι η νέα πρόκληση για πολλές κυβερνήσεις που θα κριθούν από το αποτέλεσμα, όπως και πολλές πολιτικές καριέρες.
Η Ε.Ε., πάντως, κατά την εκκίνηση σκόνταψε στα πρώτα εμπόδια. Παρά τις μεγάλες προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν από τους πολιτικούς, με βάση τα σημερινά δεδομένα δεν μοιάζει πλέον δυνατό να εμβολιαστεί εκείνο το κομμάτι του πληθυσμού που είναι απαραίτητο ώστε η κοινότητα να αποκτήσει ανοσία μέχρι την άνοιξη, καθώς δεν υπάρχει άμεσα διαθέσιμος ο απαιτούμενος αριθμός των εμβολίων. Η Ε.Ε. μας έλεγε τόσο καιρό ότι έχει εξασφαλίσει από 6 εταιρείες 2 δισεκατομμύρια δόσεις (για ένα δισεκατομμύριο εμβολιασμούς δηλαδή), αριθμός παραπάνω από επαρκής για έναν πληθυσμό 446 εκατομμυρίων, αλλά δεν μας είπε πότε θα ήταν διαθέσιμες οι δόσεις αυτές.
Γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ευρώπη είναι ότι, εξαιτίας των κακών υπολογισμών που έκανε η Επιτροπή, αυτήν τη στιγμή δεν έχει την ποσότητα που χρειάζεται για να καλύψει εμβολιαστικά άμεσα τον πληθυσμό της. Μέχρι πρότινος ήταν διαθέσιμο μόνο το εμβόλιο της Pfizer, οι παραγγελίες του οποίου δεν επαρκούσαν, και μόλις την περασμένη εβδομάδα εγκρίθηκε και το εμβόλιο της Moderna. Δύο εμβόλια στα οποία αρχικά η Ε.Ε. δεν υπολόγιζε και τώρα αναγκάστηκε να κάνει νέες παραγγελίες, τις οποίες όμως θα παραλάβει αρκετούς μήνες αργότερα.
Οι υπόλοιπες συμφωνίες της Ε.Ε. είναι με την AstraZeneca, που λόγω του τρόπου δοκιμών της καθυστερεί η έγκριση, την Johnson & Johnson, τη Sanofi και GlaxoSmithKline, της οποίας το εμβόλιο απέτυχε και επανασχεδιάζεται, και με την CureVac. Τα εμβόλια που καθυστερούν ‒ειδικά της Sanofi-GSK, που δεν πρόκειται να είναι έτοιμο ούτε καν τους επόμενους μήνες‒ δημιούργησαν μια «τρύπα» στις προμήθειες της Ε.Ε. Αυτό το κενό, η γερμανική κυβέρνηση (που φαίνεται ότι είχε εγκαίρως την πληροφόρηση ποιο εμβόλιο θα πήγαινε καλά και ποιο όχι) φρόντισε να το καλύψει μόνο για λογαριασμό της, κάνοντας διαπραγματεύσεις με τις εταιρείες, παράλληλα με την Ε.Ε.
Βέβαια, τα επιπλέον εμβόλια που παρήγγειλε θα τα παραλάβει μετά την ευρωπαϊκή παραγγελία, αλλά δεν παύει να πρόκειται για κάτι που ρητά απαγορεύτηκε από την αρχή. Εκτός από τη Γερμανία, εμβόλια εκτός ευρωπαϊκής συμφωνίας είδαμε να διαπραγματεύεται και η Ουγγαρία, ενώ και ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, ομολόγησε ότι παρακάλεσε το Ισραήλ, που είναι ο πρωταθλητής στον εμβολιασμό, για βοήθεια με τις προμήθειες.
Από την αλληλεγγύη στις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις
Το έντονο παρασκήνιο που εξελίσσεται τους τελευταίους μήνες σχετικά με τις προμήθειες των εμβολίων για τον κορωνοϊό οι περισσότεροι Ευρωπαίοι μάλλον το αγνοούσαν, μέχρι πρόσφατα που άρχισαν να αποκαλύπτονται λεπτομέρειες για τις μυστικές διαπραγματεύσεις ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και οι αποτυχημένοι χειρισμοί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι μηχανορραφίες που πραγματοποιούνται δεν έχουν καμία σχέση με την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και πρωταγωνίστρια για άλλη μια φορά είναι η Γερμανία, που προσπαθεί να καλύψει τον δικό της πληθυσμό, παραβιάζοντας την ευρωπαϊκή συμφωνία. Από τον περασμένο Ιούνιο η Γερμανίδα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισημαίνει διαρκώς ότι η στρατηγική εμβολιασμού στις χώρες της Ε.Ε. είναι κοινή και έχει κύριο χαρακτηριστικό την αλληλεγγύη και την ίση αναλογικά πρόσβαση, καθώς όλα τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να προμηθευτούν από κοινού τα εμβόλια, προκειμένου να αυξήσουν τη διαπραγματευτική τους ισχύ και να διασφαλίσουν καλύτερες τιμές.
Το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» έγραψε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας ήδη από τους προηγούμενους μήνες έχει εργαστεί για την εθνική προμήθεια εμβολίων από πολλές εταιρείες που παρασκευάζουν εμβόλια. Μάλιστα, οι γερμανικές BioNTech και CureVac χρηματοδοτήθηκαν με εκατομμύρια ευρώ από την κυβέρνηση Μέρκελ, προκειμένου να αυξήσουν τη δυνατότητα παραγωγής και να εξασφαλιστούν έξτρα εμβόλια για τη Γερμανία, όπως είχε γράψει από καιρό το Bloomberg και άλλα μέσα.
Άλλο πρόσφατο δημοσίευμα του Reuters ανέφερε ότι η Γερμανία έχει υπογράψει μνημόνιο με την CureVac από τις 31 Αυγούστου για προμήθεια 20 εκατομμυρίων δόσεων του υπό ανάπτυξη εμβολίου, ενώ παρόμοιο προσύμφωνο υπέγραψε και στις 8 Σεπτεμβρίου με τη BioNTech για 30 εκατομμύρια δόσεις. Όλο το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση της Άνγκελα Μερκελ δεχόταν σφοδρή κριτική στο εσωτερικό και από τον δεξιό κυβερνητικό Τύπο και από πρωθυπουργούς κρατιδίων και από την αντιπολίτευση για την καθυστέρηση των εμβολιασμών, καθώς πολλοί Γερμανοί έβλεπαν άλλες ισχυρές χώρες να προχωρούν με ταχείς ρυθμούς και η Γερμανία, όπως και οι άλλες χώρες της Ε.Ε., να μην έχουν εξασφαλίσει ακόμα την άμεση διάθεση των απαραίτητων εμβολίων για το σύνολο του πληθυσμού της.
Γι’ αυτό κάποιοι απαιτούσαν στην ουσία από τη χώρα τους να δράσει εθνικά, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί άλλες χώρες να εμβολιάζονται με τα γερμανικά εμβόλια και αυτά να μην υπάρχουν σε επαρκείς ποσότητες για τους Γερμανούς.
Ο επικεφαλής της BioΝΤech, Oυγκούρ Σαχίν, ανέφερε στο περιοδικό «Der Spiegel» ότι εξεπλάγη από τη διστακτικότητα της Ε.Ε. Κριτική προς την ομοσπονδιακή κυβέρνηση άσκησε και ο γ.γ. των Σοσιαλδημοκρατών, Λαρς Κλινγκμπάιλ, ο οποίος δήλωσε ότι ήταν σωστή η αναζήτηση λύσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, «αλλά Ευρώπη δεν πρέπει να σημαίνει αυτόματα καθυστερήσεις». Υποστήριξε, μάλιστα, ότι «δεν μπορεί μια χώρα, στην οποία έγινε έρευνα για το εμβόλιο, να έχει λάβει τελικά τόσο λίγες δόσεις».
Κριτική υπάρχει όμως και για τους αργούς ρυθμούς, καθώς πολλοί αναρωτιούνται γιατί έχουν γίνει τόσο λίγοι εμβολιασμοί, όταν υπάρχει πολλαπλάσια διάθεση εμβολίων στη χώρα. Είναι αλήθεια, πάντως, ότι ο εμβολιασμός ξεκίνησε και κινείται πολύ πιο γρήγορα στις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία απ’ ό,τι στη Γερμανία, παρά τις υποσχέσεις του δημοφιλούς υπουργού Υγείας, Γενς Σπαν, ότι θα έχει σταματήσει η πανδημία μέχρι το καλοκαίρι, έχοντας εμβολιάσει ως τότε το 60% των Γερμανών.
Η Γερμανία, όπως και η Ε.Ε., κατηγορείται ότι αγόρασε καθυστερημένα μικρότερο αριθμό εμβολίων από αυτόν που χρειαζόταν και από λάθος φαρμακευτική εταιρεία, απορρίπτοντας εκατομμύρια δόσεις από άλλες εταιρείες, που μπορούσε να έχει και τώρα της λείπουν. Απαντώντας σε αυτή την εσωτερική πίεση, το γερμανικό υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε ότι η Γερμανία θα έπαιρνε περισσότερα εμβόλια απ’ όσα είχε ανακοινώσει αρχικά, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι ορισμένες χώρες της Ε.Ε. δεν κάνουν χρήση του δικαιώματός τους σχετικά με την προμήθεια εμβολίων κάποιων εταιρειών και η Γερμανία αναλαμβάνει τα μερίδιά τους. Σύμφωνα με όσα έγραψε το «Politico», ανάμεσα στις χώρες αυτές είναι και η Ελλάδα, κάτι που συνεργάτες της κυβέρνησης διαψεύδουν κατηγορηματικά. Σε κάθε περίπτωση, εμβόλια σε στοκ δεν υπάρχουν, ούτε αδιάθετα.
«Η επιλογή της λέξης “αδιάθετα” δίνει την αίσθηση ότι υπάρχουν στα ράφια και οι χώρες δεν τα παίρνουν» εξηγεί πολιτικός σύμβουλος. «Οι φαρμακευτικές εταιρείες κάνουν τον προγραμματισμό τους ανάλογα με τις απαιτήσεις των χωρών και τους πόρους που διαθέτουν. Δεν πρόκειται να ρισκάρουν την παραγωγή περισσότερων εμβολίων, αν δεν έχουν συμφωνίες με κυβερνήσεις για την αγορά τους. Όταν τα εμβόλια ήταν στη διαδικασία της έγκρισης ακόμα, οι εταιρείες έκαναν διαπραγματεύσεις, προσπαθώντας να πάρουν παραγγελίες για το μάξιμουμ της παραγωγής τους από τις κυβερνήσεις.
Η Γερμανία κινήθηκε και μόνη της, εκτός του πλαισίου της Ε.Ε. Στήριξε οικονομικά τις εταιρείες που την ενδιέφεραν, ώστε να παράγουν τα έξτρα εμβόλια που είχε ανάγκη». Τα εμβόλια επίσης, όπως εξηγεί, «είναι και μέσα άσκησης εξωτερικής πολιτικής, όπως τα εξοπλιστικά. Οι μικρές χώρες κοιτάνε να ικανοποιήσουν όλες τις μεγάλες που έχουν συμφέροντα με συγκεκριμένες εταιρείες, ώστε να τα έχουν καλά με όλους». Αυτός είναι και ο λόγος που παραγγέλθηκαν τόσο πολλά εμβόλια της Sanofi-GSK, για τα οποία λέγεται ότι πίεζε η Γαλλία, ενώ το εμβόλιο αυτό έχει αποτύχει και επανασχεδιάζεται.
Η γραφειοκρατία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που άργησε να κλείσει τις συμφωνίες με τις φαρμακευτικές (μόλις τον Νοέμβριο, ενώ άλλες χώρες το έκαναν από το καλοκαίρι), είχε ως κριτήριο και την ισορροπία μεταξύ των εθνικών συμφερόντων, κυρίως των γαλλογερμανικών, αντί να φροντίσει να προβλέψει ποιο θα ήταν το εμβόλιο που θα πληρούσε τις προϋποθέσεις για να βγει πρώτο και να ποντάρει σε αυτό.
Άλλος ένας λόγος καθυστέρησης ήταν και επειδή προσπάθησε να πετύχει την καλύτερη τιμή, καθώς θα λογοδοτούσε στα 27 κράτη-μέλη. Τα προβλήματα αυτά δεν τα είχαν άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, οι οποίες και την πληροφόρηση είχαν και κινήθηκαν γρήγορα, πληρώνοντας όσο-όσο. Για το Ισραήλ υπάρχουν αναφορές ότι πρόσφερε διπλάσια τιμή, προκειμένου να στηρίξει οικονομικά την Pfizer στην παραγωγή εμβολίων.
Το θέμα των προμηθειών εμβολίων στην Ε.Ε. για την ώρα εξακολουθεί να καλύπτεται από απόλυτη αδιαφάνεια και κανείς, ούτε σε ευρωπαϊκό ούτε σε εθνικό επίπεδο, δεν δίνει επαρκείς εξηγήσεις για το τι συμβαίνει. Η αρμόδια επίτροπος Υγείας της Ε.Ε., Στέλλα Κυριακίδου, αρνείται να απαντήσει σε κάθε σχετικό ερώτημα ως τώρα, επικαλούμενη το απόρρητο των διαπραγματεύσεων και λέγοντας ότι θα δώσει εξηγήσεις όταν όλα τελειώσουν. Αλληλοσυγκρουόμενοι ισχυρισμοί, δημοσιογραφικές διαρροές και δηλώσεις που γίνονται για λόγους επικοινωνίας έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν σύγχυση ως προς το τι ακριβώς συμβαίνει. Όσον αφορά τη Γερμανία, υπάρχουν δύο διαφορετικά ζητήματα με βάση όσα έγιναν γνωστά. Άλλο είναι οι εθνικές παραγγελίες που έκανε μυστικά και οι οποίες θα εκτελεστούν μετά την κάλυψη της Ε.Ε. και άλλο τα επιπλέον εμβόλια που θέλει να πάρει τώρα.
Σύμφωνα με ισχυρισμούς γερμανικών ΜΜΕ, αυτά τα εμβόλια προκύπτουν από την άρνηση των χωρών να πάρουν τη μέγιστη ποσότητα που τους αναλογεί, λόγω της υψηλής τιμής, όπως λένε, καθώς περιμένουν αυτό της Astra Zeneca, που είναι φθηνότερο (η δόση της Moderna στοιχίζει 15 ευρώ και της Astra Zeneca 2 ευρώ). Αυτό περίπου λέει και το άρθρο του «Politico», που αναφέρει και την Ελλάδα ανάμεσα στις χώρες που αποποιούνται το μερίδιό τους, για να το «σκουπίσει» η Γερμανία.
Σε ερώτησή μας προς το ελληνικό υπουργείο Υγείας για το αν αυτό ισχύει, δηλαδή εάν η Ελλάδα μπορούσε να πάρει παραπάνω εμβόλια από τη Moderna και δεν τα πήρε, η απάντηση ήταν όχι, αλλά η εξήγηση δεν ήταν πολύ ξεκάθαρη: «Πήραμε ό,τι παίρνουμε με τον ίδιο συντελεστή, 2,4. Όλα μοιράζονται μέσω της κοινής ευρωπαϊκής συμφωνίας και μέσω αυτής έχουμε εξασφαλίσει 25 εκατομμύρια δόσεις, δηλαδή 15 εκατομμύρια εμβόλια απ’ όλες τις εταιρείες. Δηλαδή θα έχουμε πλεονάζοντα αριθμό σε σχέση με τον πληθυσμό μας και δεν χρειαζόμαστε άλλα. Από κει και πέρα κάθε χώρα ρυθμίζει, ανάλογα με τις ανάγκες της, τις προμήθειές της, εντός της ευρωπαϊκής συμφωνίας». «Έχουμε έναν σχεδιασμό και βάσει αυτού προχωράμε. Εμείς πήραμε αυτό που μας αναλογούσε και αυτό που είχαμε ανάγκη» λένε.
Ο γερμανικός ισχυρισμός περί εμβολίων που «αρνούνται να πάρουν οι χώρες και μαζεύει η Γερμανία» έχει κι άλλα προβλήματα. Για παράδειγμα, αν περισσεύουν εμβόλια της Pfizer και της Moderna, γιατί η Κύπρος παρακαλάει να της δώσει το Ισραήλ (που αγόρασε από την Pfizer σε υπερδιπλάσια τιμή για να τα εξασφαλίσει) και δεν πηγαίνει να πάρει απλώς από τα «αδιάθετα» της ευρωπαϊκής προμήθειας;
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η Ε.Ε., μετά την πρώτη παραγγελία και αφού (με καθυστέρηση) διαπίστωσε ότι πόνταρε σε λάθος εταιρείες, έκανε τις νέες παραγγελίες για επιπλέον εμβόλια από την Pfizer και τη Moderna που έχουν πάρει έγκριση, ωστόσο η κατάσταση είναι σε εξέλιξη και τίποτα δεν έχει κλείσει ακόμα. «Μέχρι ενός σημείου η αποτυχία της Ε.Ε. να προβλέψει δικαιολογείται» αναφέρει στέλεχος φαρμακευτικής εταιρείας. «Έπρεπε να εξασφαλίσουν εμβόλια με συμβόλαια, ενώ δεν ήξεραν ποιο θα ήταν επιτυχημένο και ποιο όχι, ούτε τις δυνατότητες παραγωγής, ούτε ποιο θα ήταν το ασφαλέστερο, ή τις συνθήκες φύλαξης, τον χρόνο ανοσίας κ.ά. Τώρα φάνηκαν τα προβλήματα».
Άλλο στέλεχος της φαρμακευτικής αγοράς εξηγεί ότι δεν αποκλείεται η στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης να αποδειχθεί τελικά σωστή: «Αν είναι να κάνουμε το εμβόλιο της Moderna κατά τον Μάρτιο ή Απρίλιο και εν τω μεταξύ κυκλοφορήσει και το εμβόλιο της Astra Zeneca, πολλοί από αυτούς που φωνάζουν τώρα γιατί δεν παίρναμε τα ακριβά, θα φώναζαν τότε και θα κατήγγελλαν δόλο που προτιμήθηκε το εμβόλιο των 15 ευρώ αντί των 2».
Οι στόχοι της Ελλάδας: Από τους 80.000 την ημέρα, στους 8.000 Στις 18 Νοεμβρίου 2020, οπότε έγινε η παρουσίαση του Εθνικού Επιχειρησιακού Σχεδίου Εμβολιασμών κατά του Covid-19, ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, ανακοίνωσε ότι η προμήθεια εμβολίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήταν 1,1 δισ. δόσεις, οι οποίες θα μοιράζονταν σε κάθε χώρα, με την ίδια αναλογία και με βάση τον πληθυσμό. Δεν ανέφερε, όμως, ότι αυτές δεν θα ήταν άμεσα διαθέσιμες. Δημιουργήθηκε έτσι η εντύπωση ότι τα εμβόλια έρχονται και από τα Χριστούγεννα θα εμβολιαζόμασταν με τη σειρά όλοι.
Ο κ. Κικίλιας ανακοίνωσε στην κοινή γνώμη επίσης ότι το υπουργείο του είχε ήδη έτοιμα 1.018 εμβολιαστικά κέντρα στη χώρα, τα οποία θα μπορούσαν να εμβολιάζουν 2.117.440 ανθρώπους τον μήνα. Δηλαδή περισσότερους από 80.000 την ημέρα. Σχεδόν δύο εβδομάδες μετά την έναρξη των εμβολιασμών όμως, κατά τη χθεσινή μέρα πραγματοποιήθηκαν μόλις 5.350 εμβολιασμοί, ενώ δύο μέρες πριν είχε ανακοινωθεί ότι θα περνούσαμε στους 8.000 ημερησίως.
Ακόμα και οι 8.000 όμως είναι λίγοι και απέχουν πολύ από τους 80.000, που ήταν ο αρχικός στόχος. Κυρίως, όμως, απέχουν πολύ από την «απελευθέρωση» της χώρας από τον κορωνοϊό. Το περασμένο Σάββατο ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, και ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Άκης Σκέρτσος (ίσως και άλλοι;), ανάρτησαν ένα σχόλιο στη σελίδα τους στο Facebook με προσωπικό και ελαφρώς ειρωνικό ύφος, που άλλα ΜΜΕ παρουσίασαν ως σχόλιο του ενός και άλλα του άλλου. Ο τίτλος τους ήταν: «Ορισμένες διευκρινίσεις που ίσως φανούν χρήσιμες σε όσους αγωνιούν για το εθνικό εμβολιαστικό σχέδιο και τις δυνατότητες εμβολιασμού του ελληνικού κράτους. Εκεί αναφέρουν ότι “η δυνατότητα εμβολιασμού δεν θα παραμείνει στις ~8.000/ημερησίως καθόλη τη διάρκεια του 2021, όπως διάφοροι καλόπιστα (ή όχι) υπέθεσαν ή φοβήθηκαν” και εξαγγέλλουν ότι “από 20/1, που τα εμβολιαστικά κέντρα θα φτάσουν τα 189 με 367 εμβολιαστικές γραμμές, θα φτάσουμε τα 17.500 εμβόλια ημερησίως για τον υπόλοιπο Ιανουάριο, με στόχο την εξάντληση της πλειονότητας των διαθέσιμων εμβολίων του πρώτου μήνα».
Αναφέρουν επίσης ότι οι γραμμές εμβολιασμού «αναπτύσσονται σταδιακά και όχι όλες μαζί», διότι συσχετίζονται με τον διαθέσιμο αριθμό εμβολίων που έχουμε παραλάβει (αυτά, ωστόσο, δεν τα έλεγαν τον Νοέμβριο). Στην ανάρτηση υπάρχει και το ρητορικό ερώτημα «τι νόημα θα είχε να αναπτύξουμε όλες τις γραμμές εμβολιασμού του τελικού πλάνου εμβολιασμού, όταν δεν διαθέτουμε τα αντίστοιχα εμβόλια άραγε».
Ένας επιστήμονας, όμως, μπορεί να απαντούσε και τι νόημα έχει να διαθέτουμε εμβόλια που σώζουν ζωές και να τα κρατάμε έστω και για λίγες μέρες στο ψυγείο, αντί να εμβολιάζουμε τον κόσμο πρωί-βράδυ, όπως κάνει το Ισραήλ και όπως έχει προτείνει ένας από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες-ερευνητές, ο Γιώργος Παυλάκης. «Εν τέλει», αναφέρει η ανάρτηση, «ένα από τα ζητήματα που καλούμαστε να διαχειριστούμε σε αυτήν τη φάση είναι η σχέση περιορισμένης προσφοράς και αυξημένης ζήτησης.
Ακόμα πιο μαζικοί εμβολιασμοί θα είναι εφικτοί στη χώρα μας όταν αδειοδοτηθούν περισσότερα εμβόλια ώστε να διαθέτουμε και μεγαλύτερες ποσότητες φιαλιδίων». Με την παραδοχή ότι στη χώρα μας υπάρχει αυξημένη ζήτηση και περιορισμένη προσφορά των εμβολίων, που είναι γεγονός, εκθέτουν κατά κάποιον τρόπο τους πολιτικούς που έσπευσαν να κάνουν το εμβόλιο πριν έρθει η σειρά τους (ακόμα δεν μάθαμε πόσοι και ποιοι ακριβώς το έκαναν) με τη δικαιολογία ότι το κάνουν για να πείσουν τον κόσμο να εμβολιαστεί ή γιατί είναι σημαντικοί για τη λειτουργία του κράτους. Όσο για το ότι δεν έχουμε ακόμα τις επαρκείς ποσότητες εμβολίων διαθέσιμες, αυτό είναι ένα πρόβλημα που τόσο καιρό και η Ε.Ε. και η κυβέρνηση έβαζαν κάτω από το χαλί, κρύβοντάς το από την κοινή γνώμη.
Πηγή: lifo.gr
