Της Άλκηστης Χαλικιά,
Εκπαιδευτικός, Μουσειολόγος ΜΑ -Συγγραφέας
Τα τελευταία δύο χρόνια άλλαξαν πολλά στη ζωή όλων μας. Η πανδημία ιεράρχησε διαφορετικά τις ανάγκες μας, άλλαξε τις συνήθειες μας, εγκατέστησε την τεχνολογία τελεσίδικα στην επικοινωνία μας. Άλλαξε ακόμη και τη σχέση μας τον χρόνο. Μέσα στα απανωτά κλεισίματα της κοινωνίας, η έννοια του ελεύθερου χρόνου χάθηκε μέσα σ’ έναν χρόνο πηχτό, που έμοιαζε να κυλάει αργά, χωρίς να φτάνει η στιγμή που κάποιο ξυπνητήρι θα μας έβγαζε από τον κοινό μας εφιάλτη.
Το ξυπνητήρι μπορεί να μην ήχησε για να μας περάσει συλλογικά από ένα «πριν» σ’ ένα «μετά» την πανδημία, αλλά ο χρόνος έφερε τα δώρα εκείνα της γνώσης και της επιστήμης που μας επιτρέπουν σήμερα να επανιδρύουμε τις ζωές μας και να μοιράζουμε τις ώρες μας σε εκείνες της εργασίας, της ξεκούρασης και της ψυχαγωγίας.
Ως γονείς, η ευθύνη γι’ αυτήν την «επανίδρυση» μιας κανονικής ζωής επεκτείνεται και στη ζωή των παιδιών μας, που καλούνται να μάθουν από την αρχή να δομούν τη μέρα τους σε σχολείο-διάβασμα-εξωσχολικές δραστηριότητες- ελεύθερο χρόνο.
Αυτή η τελευταία κατηγορία του χρόνου, ο ελεύθερος χρόνος είναι που χρειάζεται ιδιαίτερα την προσοχή μας.
Μέσα στο διάστημα των δύο χρόνων της πανδημίας, δυσανάλογα μεγάλου διαστήματος για τις μικρές ζωές των παιδιών, ο ελεύθερος χρόνος σήμαινε σε μεγάλο βαθμό, ειδικά για τα παιδιά της πόλης μέσα στον χειμώνα, χρόνος μπροστά στην οθόνη. Η οθόνη όμως, ακόμη και στην καλύτερη εκδοχή της, δεν μπορεί να είναι η μοναδική απάντηση για τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών.
Ούτε όμως οι εξωσχολικές δραστηριότητες, αθλητικές, καλλιτεχνικές ή άλλες που γίνονται σ’ ένα δομημένο πλαίσιο μπορούν να καλύπτουν το σύνολο του ελεύθερου χρόνου τους. Η ανάγκη για παιχνίδι με φίλους, ονειροπόληση, φανταστικούς διαλόγους είναι εξαιρετικά σημαντικά για την ανάπτυξη τους. Είναι ο χρόνος που αποφορτίζονται τα συναισθήματα, που τακτοποιούνται οι σκέψεις, που φουσκώνει σαν κέικ η φαντασία και χτίζει κόσμους ομορφότερους για να ζήσει ένα παιδί. Η οθόνη που έχει έτοιμους τέτοιους κόσμους να προσφέρει, αποδυναμώνει σημαντικά αυτή την ικανότητα των παιδιών να φαντάζονται, να εφευρίσκουν, να επινοούν.
Μια σημαντική παράμετρος του ελεύθερου χρόνου που συχνά παραμελούμε ή δεν συνειδητοποιούμε τη σημασία της, είναι η σύνδεση των μελών της οικογένειας. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να περάσουν όμορφα μαζί μας. Να μας δουν να γελάμε, να συγκινούμαστε, να απολαμβάνουμε, να συζητάμε. Έτσι, προετοιμάζονται να γίνουν οι αυριανοί ενήλικοι που θα υιοθετήσουν κάποιες από τις δικές μας συμπεριφορές και θα απορρίψουν άλλες. Απολαμβάνουν ιδιαίτερα την ανακάλυψη μαζί με τους γονείς νέων τόπων, νέων παιχνιδιών, νέων δραστηριοτήτων.
Έχοντας την τύχη να ζούμε σε δήμους που βρίσκονται πολύ κοντά στον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο της Αθήνας, προτρέπω όλους να εντάξουν μέσα στον ελεύθερο χρόνο της οικογένειας αυτή τη μοναδική δυνατότητα.
Επιλέξτε να ανακαλύψετε όλοι μαζί την Αρχαία και τη Ρωμαϊκή Αγορά, να περπατήσετε στη Βιβλιοθήκη του Αδριανού και μετά, μια βόλτα στο Μοναστηράκι, να δείτε το Ολυμπιείο κι έπειτα, να κάνετε βόλτα στο Ζάππειο, να δείτε την Αθήνα από ψηλά από τα Αναφιώτικα στην Πλάκα, να απολαύσετε το πράσινο στον Κεραμεικό, να ανεβείτε στην Ακρόπολη, να επισκεφθείτε το θέατρο του Διονύσου.
Ας μη μας προβληματίζει αν δεν έχουμε σχετικές γνώσεις για τους χώρους αυτούς. Το κέρδος από την επαφή με τους αρχαιολογικούς χώρους είναι πολύ μεγαλύτερο από την εγκυκλοπαιδική γνώση που τα παιδιά μπορούν να αποκτήσουν στο σχολείο ή σε μεγαλύτερη ηλικία μόνα τους. Διαμορφώνει την αισθητική, χτίζει μια ταυτότητα κουλτούρας και πολιτισμού, καλλιεργεί την αίσθηση του μέτρου η επαφή με τα μοναδικά αυτά έργα αρχιτεκτονικής, εντάσσει τα παιδιά στην ιστορική συνέχεια του τόπου και της γλώσσας, ενεργοποιεί το ενδιαφέρον για νέα γνωστικά αντικείμενα κι όλα αυτά, με τη συντροφιά του γονιού, συζητώντας, αναζητώντας απαντήσεις, θαυμάζοντας ή κρίνοντας.
Βρείτε εδώ πληροφορίες για όλους τους παραπάνω χώρους και προγραμματίστε άμεσα μια οικογενειακή βόλτα που θα είναι ευεργετική για όλους!
Αρχαία Αγορά: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2485
Ρωμαϊκή Αγορά: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2402
Ολυμπιείο: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2488
Κεραμεικός: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2392
Ακρόπολη: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2384
Θέατρο Διονύσου: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=10341
Βιβλιοθήκη Αδριανού: http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2370
Σε επόμενο άρθρο, θα μιλήσουμε για τα μουσεία ως χώρους ψυχαγωγίας και θα μοιραστούμε ιδέες για το πώς μπορούμε να περάσουμε όμορφα όλοι, μικροί και μεγάλοι.
Σημείωση: Την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα από 1η Νοεμβρίου έως την 31η Μαρτίου, η είσοδος είναι ελεύθερη σε όλους τους παραπάνω χώρους. Τα παιδιά εισέρχονται δωρεάν σε όλους τους χώρους όλο το χρόνο. Για τις υπόλοιπες ομάδες πληθυσμού που εξαιρούνται αντιτίμου, δείτε εδώ: https://bit.ly/3lrKbmE
*******************************************
>>> Η Άλκηστη Χαλικιά είναι Εκπαιδευτικός και Μουσειολόγος, σχεδιάζει και υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες και οικογένειες σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, χώρους πολιτισμού. Είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ίκαρος, Καλειδοσκόπιο, Βιβλιόφωνο.
